Anthony Elanga: Hình ảnh thu nhỏ của Nottingham Forest

Sau chiến thắng 1-0 của Nottingham Forest trước Manchester United, giữa các bình luận viên của kênh TNT Sports đã có sự bất đồng về việc ai mới là người xứng đáng nhận danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất trận.

Cái tên được Ally McCoist bầu chọn là , người đã ghi bàn thắng duy nhất của trận đấu sau một pha đi bóng ngoạn mục bắt đầu từ tận bên phần sân nhà. Còn Darren Fletcher thì cho rằng đó phải là tiền vệ Ryan Yates – và Yates, chứ không phải Elanga, mới là người được phỏng vấn sau tiếng còi mãn cuộc. 

Trong những tháng gần đây, Yates thường được ca ngợi là “hình ảnh thu nhỏ” của đoàn quân Forest hiện tại. Nói vậy cũng không sai, bởi vì trước đây ít ai nghĩ rằng anh có thể trụ lại CLB này qua nhiều mùa chuyển nhượng của họ và không ngừng duy trì cho bản thân một chỗ đứng trong đội. Nhưng theo một góc nhìn khác, tiền vệ 27 tuổi cũng là một trường hợp dị biệt trong tập thể này. 

Yates là một tiền vệ thực dụng, năng nổ, giàu năng lượng. Đúng là lối chơi của hiện tại có một số nét tương đồng với điều đó, nhưng đồng thời họ cũng đang được hưởng lợi rất lớn từ những cầu thủ giàu kỹ thuật sẵn sàng hy sinh lợi ích của bản thân vì tập thể, nhiệt tình, cần mẫn hỗ trợ phòng ngự và rất linh hoạt về vị trí thi đấu. Xét trên góc nhìn này, thì Elanga cũng xứng đáng được xem là một hiện thân của Forest không kém gì Yates. 

Đây là mùa giải hay nhất của Anthony Elanga và pha ghi bàn vào lưới Manchester United chắc chắn sẽ ngọt ngào hơn gấp nhiều lần so với mọi bàn thắng hay pha kiến tạo khác mà ngôi sao người Thuỵ Điển đã có được ở mùa giải này, vì nó diễn ra trước đội bóng từng ruồng bỏ anh. Elanga đã từng có thời điểm là tia sáng chói lọi nhất ở Manchester United trong kỷ nguyên thảm hoạ của Ralf Rangnick. Tốc độ và tư duy chiến thuật thông minh đã biến anh thành một sự lựa chọn đầy hữu ích ở hành lang cánh, tuy nhiên, khi ấy Elanga vẫn chưa có tư duy phòng ngự và sự hiệu quả ở khu vực 1/3 cuối sân đối thủ để có thể trở thành một cầu thủ hàng đầu. 

Nhưng hiện tại anh đã tiến bộ mạnh mẽ trong cả hai khía cạnh trên, và Nottingham Forest là một đội bóng phù hợp hơn nhiều với phong cách của chàng trai này. Elanga từng không ngần ngại tự khẳng định mình là cầu thủ nhanh nhất Premier League, và pha ghi bàn vừa qua là một minh chứng hoàn hảo cho điều này. Yates đã được ghi công kiến tạo với một cú đánh đầu phá bóng đơn giản từ trong vòng cấm Forest, sau đó Elanga băng lên hết tốc lực và trở thành người đoạt được quả bóng.  

Đây là cú chạm bóng đầu tiên của anh trong tình huống này, từ một vị trí nằm tận giữa phần sân nhà Forest…

…và đây là cú chạm bóng cuối cùng, diễn ra ở rìa vòng cấm đối thủ.

“Tôi không thể tin nổi mình lại được ghi công là người kiến tạo trong bàn thắng đó,” Yates cười lớn sau trận đấu. “Tất cả những gì tôi làm chỉ là một cú đánh đầu phá bóng trong vòng cấm của đội mình thôi mà. Nhưng cậu ấy thực sự xứng đáng với danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất trận. Sự cần mẫn, năng nổ khi hoạt động không bóng của cậu ấy là vô tận. Cậu ấy là một người đồng đội trong mơ đối với một tiền vệ như tôi, đặc biệt là khi chơi trong một khối phòng ngự lùi sâu và tầm trung. Trong các tình huống chuyển trạng thái, bạn chỉ cần chuyền quả bóng tới cho Elanga và cậu ấy sẽ tự làm hết phần việc còn lại.”

Chiến thắng này gợi nhớ tới trận thắng 1-0 mà Forest giành được trước Tottenham Hotspur vào dịp Boxing Day. Trong trận đấu đó, Elanga cũng đã sớm ghi bàn sau một pha phản công, và sau đó Forest chăm chăm thi triển đấu pháp phòng ngự “đổ bê tông” trong phần lớn thời gian còn lại của trận đấu nhưng không hề tỏ ra bị áp đảo. 

Đội bóng này là một tập thể rất giỏi chơi phòng ngự phản công và việc ghi bàn trước là một yếu tố rất quan trọng trong đấu pháp của họ. Dù các đối thủ đã nắm rõ chuyện này từ giữa mùa giải, nhưng Forest vẫn liên tục đạt được mục tiêu của mình. Đoàn quân của Nuno Espírito Santo đã ghi bàn trước đối thủ trong 23/30 trận đấu đã chơi ở mùa giải này, nhiều hơn cái tên đứng thứ hai trong thống kê này 4 trận.

Bàn thắng ấy được ghi khi Elanga chơi ở cánh phải, tuy đây là vị trí quen thuộc của anh ở mùa giải này, nhưng nó lại khác biệt với trận pháp của Forest trong những tuần gần đây. Trong cả chiến thắng 1-0 trước Manchester City và chiến thắng 4-2 trước Ipswich Town,  ngôi sao người Thụy Điển đều được bố trí đá tiền đạo hộ công bên cạnh trung phong chủ lực Chris Wood. Bàn thắng thứ 3 của Forest ở Ipswich chính là ví dụ điển hình nhất về cách thức hoạt động của hệ thống đó, khi một đường chuyền dài đơn giản tưởng chừng có mục tiêu là Wood…

…hóa ra lại bay vọt qua đầu anh, còn Elanga thì băng ra đằng sau người đàn anh cao to để đón lấy quả bóng…

… rồi thoát xuống phía sau hàng thủ đối phương để ghi bàn. Nếu pha lập công vào tuần này là kiểu bàn thắng kinh điển của một tiền đạo cánh, thì bàn thắng vào lưới Ipswich lại mang đúng dấu ấn của một tiền đạo hộ công.

Nuno Espirito Santo xứng đáng nhận được thật nhiều lời khen ngợi vì đã sử dụng rất chuẩn xác các cầu thủ tấn công của ông ở mùa giải này – cả về vị trí thi đấu lẫn thời điểm. Chiến thắng ấn tượng nhất của Forest cho tới nay có lẽ vẫn là trận thắng 1-0 mà họ giành được ở Anfield hồi tháng 9 năm ngoái – họ đang là đội bóng duy nhất đánh bại được Liverpool ở Premier League mùa này – và kết quả ấy đã được họ tạo nên với một đấu pháp rất mới lạ.

Elanga và Callum Hudson-Odoi, hai ngôi sao chạy cánh đã bắt đầu mùa giải này với phong độ rất cao, đều bị cất trên băng ghế dự bị. Hai cái tên được Nuno điền vào đội hình đá chính thay cho họ là Nicolas Dominguez và Elliot Anderson – điều đó có nghĩa là một hệ thống gồm 4 tiền vệ trung tâm đã được Forest thi triển nhằm tập trung vào mục tiêu vô hiệu hóa sức mạnh của Liverpool.

Nhưng khi thế trận trở nên cởi mở, Nuno đã tung Elanga và Hudson-Odoi vào sân để cung cấp chiều rộng thực thụ cho trận pháp của ông. Quyết định này đã phát huy tác dụng trong pha phản công mang về bàn thắng vươn lên dẫn trước cho Forest, khi Elanga đi bóng dũng mãnh ở cánh phải…

…rồi tung ra một đường chuyền đảo cánh đưa quả bóng sang cho cầu thủ chạy cánh cánh trái…

…và cuối cùng là một cú dứt điểm tuyệt đẹp từ Hudson-Odoi.

Kể cả trong trận đấu với Manchester United vừa qua, Elanga đã đảm nhận tới 3 vai trò. Đầu tiên anh chơi ở cánh phải trong đội hình 4-2-3-1, sau đó, với việc Nuno chuyển sang sử dụng hệ thống 5-4-1 không lâu trước khi bước vào 15 phút giải lao giữa hai hiệp, ngôi sao người Thuỵ Điển đã đá cao hơn một chút bên cánh phải. 

Và khi hiệp hai bắt đầu, Nuno đã tiếp tục thay đổi đội hình, lần này là 3-4-1-2, trong đó Elanga chơi trung phong bên cạnh Taiwo Awoniyi, còn Morgan Gibbs-White đảm nhận vai trò số 10. 

Sự đa năng của Elanga đã trở thành một chủ đề được bàn tán rầm rộ ở quê hương Thuỵ Điển của anh, và dĩ nhiên là HLV trưởng Jon Dahl Tomasson của ĐTQG nước này cũng nhận thức rất rõ về khả năng đảm nhận được nhiều vai trò khác nhau của ngôi sao 22 tuổi. “Cậu ấy đã chơi ở cánh trái, cánh phải, tiền đạo trung tâm và có những lúc được tự do hoạt động nữa,” ông nói.

“Vậy nên cậu ấy có thể đá tiền đạo trong hệ thống hai trung phong, và kể cả vị trí wingback cũng là một phương án hoàn toàn khả thi, tuỳ thuộc vào đối thủ mà chúng tôi chạm trán; khi chúng tôi ép sân được đối thủ, thì một wingback cũng có khác gì một tiền đạo cánh đâu.” 

Quả thực, vai trò wingback hoàn toàn có thể trở thành tương lai của Elanga tại ĐTQG Thuỵ Điển, một đội bóng đang sở hữu rất nhiều ngôi sao tấn công nhưng lại không được như vậy ở mặt trận phòng ngự.

Tại Forest, Elanga đã tỏ ra rất thoải mái với lối chơi phòng ngự phản công của họ, bất kể vai trò mà anh được giao phó là gì. “Có lẽ chúng tôi là đội có thời lượng kiểm soát bóng trung bình thấp nhất giải đấu,” anh chia sẻ sau chiến thắng hôm thứ Ba. “Đó là một thứ bóng đá khác thường, nhưng với một cầu thủ, việc có thể thích nghi với nhiều phong cách bóng đá khác nhau là một điều rất quan trọng.

“Chúng tôi rất linh hoạt. Tôi có thể dâng lên chơi tiền đạo trung tâm, tôi có thể chơi tiền đạo hộ công, và cả cánh trái nữa. Chúng tôi đã triển khai nhiều hệ thống khác nhau: 5 hậu vệ, 4 hậu vệ, 3 trung vệ. Mọi cầu thủ trong đội đều có khả năng vứt vào vị trí nào cũng chơi được.”

Bên cạnh những lời khen ngợi về sự ngoan cường và tinh thần chiến đấu của Nottingham Forest, thì sự linh hoạt về hệ thống chiến thuật của họ cũng là một yếu tố rất quan trọng trong phong độ thăng hoa mà đội bóng này đang có được – và cũng sẽ cực kỳ hữu ích khi họ bước ra sân chơi Champions League ở mùa giải sau.

Theo Michael Cox, The Athletic