Massimiliano Allegri: Từ "Gã thợ hàn" cho tới Bậc thầy chiến thuật

 

Cũng giống như nhiều các huấn luyện viên lừng danh khác ở Italia, sự nghiệp cầm quân của Massimilano "Max" Allegri tại những đội bóng nhỏ ở những hạng đấu thấp. Ông bắt đầu sự nghiệp huấn luyện vào đầu năm 2004 ở CLB Aglianese, Sassuolo và Cagliari. Đây là những năm tháng có ý nghĩa nền tảng để Allegri định hình phong cách huấn luyện của mình đặc biệt là quãng thời gian tại Cagliari. Tại đây, Allegri đã xây dựng một đội bóng với lối chơi đậm “chất điên” tại Serie A và giúp Cagliari có được những vị trí tốt với một nguồn lực hạn chế. Những thành tích đó giúp ông có tấm vé tới một trong những đội bóng vĩ đại nhất Italia: AC Milan

 

Ngay trong mùa giải 2010/2011, mùa đầu tiên dẫn dắt Rossoneri, Allegri đã giúp CLB giành được Scudetto lấn thứ 18 trong lịch sử. Sau đó 1 năm, Allegri còn giúp cho AC Milan giành thêm được một Coppa Italia và có được sự ổn định ở Serie A. Tuy nhiên, mùa giải 2013/2014 thực sự là cơn ác mộng với Allegri ở AC Milan. Phong độ không ổn định cùng những lục đục nội bộ làm cho chiếc ghế của Allegri lung lay hơn bao giờ hết. Trận thua ngược 3-4 trên sân khách trước chính đội bóng cũ của Allegri là Sassuolo đã chấm dứt thời đại của mình tại đội bóng sọc đỏ đen thành Milan.

 

Sự cay đắng khi phải chia tay Rossoneri lại mở ra một cơ hội mới cho Allegri. Sự ra đi đầy bất ngờ của Antonio Conte đã đưa Max Allegri tới với Bà đầm già thành Turin. Nhưng các Juvetini chả ai chào đón Allegri cả. Họ tôn sùng Antonio Conte và sợ Allegri sẽ phá hỏng hình ảnh về một Juventus tấn công của “gã thợ may” Conte. Những ngày tháng đầu tiên tại Juventus thực sự rất khó khăn đối với bản thân Allegri và ban lãnh đạo Juventus. Các CĐV đã liên tục hát câu: “Noi Allegri non lo vogliamo!” có nghĩa là “Chúng tôi không muốn Allegri”. Tổng giám đốc của Juventus Beppe Marotta đã kể lại răng: “Ngày đầu tiên với Allegri, chúng tôi đã được chào đón tại sân tập bằng những cái khạc nhổ, trứng và những viên đá”.

 

Gạt đi mọi lời chê bai, chế giễu và hoài nghi, Allegri cứ lặng lẽ miệt mài với công việc để nhào nặn nên một đế chế của riêng mình tại Turin. Những CĐV nhạo báng Allegri hồi đầu mùa đã quay lại cổ vũ và đặt niềm tin tuyệt đối vào vị chiến lược gia người Livorno vào cuối mùa với cú đúp ở giải quốc nội sau sau 2 thập kỉ và góp mặt trong trận Chung kết Champions League. GĐĐH Marotta của Juve cũng nói rằng: “Bây giờ, ông ấy (Allegri) là người lãnh đạo của đội bóng, và chúng tôi biết hiện đại là việc tạo động lực và mang đến điều tốt nhất cho một nhóm và từng cá nhân cầu thủ. Max đã tạo nên kỷ luật và triết lý chiến thuật cho đội bóng, và tôi không nghĩ chúng ta có thể mong đợi điều gì nhiều hơn thế”.

 

Mang trong huyết quản dòng máu của một đất nước luôn sản sinh ra những chiến thuật gia xuất sắc, Allegri đã luôn theo đuổi triết lý bóng đá của riêng mình dù ở bất cứ nơi đâu. Nhà báo Michael Cox trong chuyên mục “Góc chiến thuật” trên tạp chí Fourfourtwo đã có nhận định về triết lý của Max Allegri: “Một triết lý bóng đá mang tính tổng thể của Allegri là một điều rất khó để giải mã, nhưng những quyết định chiến thuật của ông thường tạo nên những điều kỳ diệu”.

 

Thực tế, đa phần những ai bắt đầu biết đến và theo dõi Allegri từ thời điểm dẫn dắt AC Milan đều cho rằng đó là một triết lý đầy toan tính và khô khan. Nhưng chúng ta ngược dòng thời gian về với những đội bóng đầu tiên trong sự nghiệp cầm quân của Allegri thì có thể thấy một điều bất ngờ đó là lối chơi tấn công với sơ đồ 4-3-3 được Allegri xây dựng thành công với những đội bóng như Sassuolo. Và ngay tại Cagliari, Allegri cũng xây dựng một hệ thống với 4-3-1-2 với một lối chơi đầy khoa học và không hề nhạt nhẽo.

 

Vậy triết lý bóng đá của Max Allegri là gì? Từ những năm tháng cầm quân và những thành tựu mà Allegri đã đạt được với các CLB mà ông đã và đang dẫn dắt có thể mô tả triết lý của vị chiến thuật này là “sự linh hoạt và phù hợp”. Tạp chí Fourfourtwo đã gọi Allegri giống như Claudio Ranieri là “Tinkerman” (Gã thợ hàn) với những gì ông đã làm cho Juventus ở mùa giải đầu tiên dẫn dắt đội bóng này. Allegri không phải là mẫu huấn luyện viên thích thay đổi hay phá bỏ toàn bộ những giá trị của người tiền nhiệm. Điều này đã được kiểm nghiệm rất nhiều lần trong suốt sự nghiệp của nhà cầm quân sinh năm 1967 này.

 

Khi tới Cagliari để thay thế Davide Ballardini, Allegri không vội vã thay thế hệ thống 4-3-1-2 mà thay vào đó ông chỉnh sửa, nâng cấp hệ thống này và kết quả là một đội bóng với lối chơi “điên” bậc nhất Serie A ra đời.

 

Sau đó khi dẫn dắt AC Milan, ông nhận được một bài toán khó khác khi phải lắp ghép tân binh Ronaldinho vào đội hình. Trước đó siêu sao người Brazil đã tỏa sáng rực rỡ ở sơ đồ 4-3-3 của Barca, và Allegri đã có ý định áp dụng điều tương tự ở San Siro. Nhưng khi nhận ra sự thiếu cân bằng trong phòng ngự và tấn công của Rossoneri, Allegri đã chuyển sang sử dụng sơ đồ 4-3-1-2 và 4-4-1-1

 

Tương tự như vậy với di sản mà Conte để lại tại Juventus, Allegri tới đón nhận, chuyển hóa và nâng tầm nó lên với dần dần đưa dấu ấn của mình vào trong đó. Ông tiếp tục sắm vai “Gã thợ hàn” ở mùa đầu tiên khi kế thừa sơ đồ 3-5-2 quen thuộc của Conte. Và khi đã được công nhận tài năng tại Juventus, Allegri đã khéo léo đưa dấu ấn các nhân của mình vào với việc chuyển sang sơ đồ 4 hậu vệ. 

 

Tại Juventus, Allegri đã áp dụng rất linh hoạt các sơ đồ chiến thuật khác nhau. Trong bài phân tích trận lượt về vòng 1/8 Champions League mùa giải 2015/2016 với Bayern Munich, nhà báo Gabriele Marcotti đã dẫn lời của Antonio Gagliardi, một BLV của LĐBĐ Italy: “Juventus phòng ngự lùi sâu với 5-4-1, gây sức ép với 4-4-2, và tấn công với 4-2-3-1. Các hệ thống chiến thuật trong tương lai sẽ không còn biên giới”. 

 

Chính nhờ vào sự linh hoạt đó, Allegri đã không còn là một Gã thợ hàn thuần túy, thay vào đó người ta gọi ông với một cái tên khác: Bậc thầy vĩ đại - “Il grande maestro”.

 

Một biệt tài khác của Allegri là những quyết định thay người đầy sắc bén làm thay đổi cục diện trận đấu. Tại Serie A, không một CLB nào có số pha ghi bàn từ những cầu thủ vào sân thay người nhiều hơn Juventus. Đỉnh cao của “những quyết định chiến thuật tạo nên những điều kỳ diệu” phải kể tới trận đấu với Bayern Munich ở vòng 1/8 Champions League mùa giải 2015/2016. Allegri làm cho tất cả những ai theo dõi trận đấu đó, và tất nhiên là cả Pep Guardiola, phải sửng sốt khi tung Stefano Sturaro và Alvaro Morata vào sân, và chính họ là những nhân tố chính tạo nên cú ngược dòng, từ chỗ bị dẫn 0-2 đến tỷ số hòa 2-2 khi kết thúc trận đấu.

 

Và cuối cùng, không thể không kể tới tài thu phục lòng người của Max Allegri. Ông là đại diện tiêu biểu cho những HLV kiểu cũ, yêu cầu sự phục tùng tuyệt đối của các cầu thủ. Nhưng Allegri lại luôn nhận được sự tôn trọng của các học trò. Trong một cuộc phỏng vấn, tiền đạo của AC Milan, N’Baye Niang đã nói: “Allegri? Ông ấy giống như một người cha đối với tôi vậy, ông ấy mang lại cho tôi những lời khuyên đúng đắn và làm cho tôi làm việc rất nhiều điều”. Hậu vệ của AC Milan và đội tuyển Italia là De Sciglio đã nói với truyền hình Ý về Allegri: "Tôi phải cảm ơn Allegri rất nhiều vì mọi thứ đang đến với tôi...". Còn Patrice Evra đã đánh giá người thầy của mình: “Ông ấy là thông minh và rất tài năng. Ông ấy không vứt bỏ đi những gì mà người tiền nhiệm đã làm; ông ấy giữ lại những điều cơ bản và làm cho một đội bóng đi lên. Juve đã được cải thiện rất nhiều dưới thời Allegri”.

 

Sau khi Juventus đánh bại Dortmund ở vòng 16 đội Champions League hai năm trước, HLV huyền thoại Arrigo Sacchi đã phải thốt lên: “Juventus quá mạnh so với Dortmund. Tôi đã nhìn thấy một đội bóng rất mạnh, được tổ chức tốt và cực kỳ xông xáo. Đấy là một thắng lợi quan trọng không chỉ cho Juventus mà còn cho chính bóng đá Italia nữa. Xin dành sự tôn trọng cho anh, Allegri. Rõ ràng anh đã mang đến cho Juventus sự tự tin. Điều này có thể giúp anh mở ra nhiều cánh cửa đến tương lai”. 

 

Max Allegri đã tạo cho mình một chỗ đứng vững chắc trong làng chiến thuật gia không chỉ ở Serie A mà còn cả châu Âu. Từ một kẻ luôn bị nghi ngờ về khả năng khi dẫn dắt các đội bóng, Allegri bằng tài năng và sự nỗ lực không ngừng nghỉ đã chứng minh giá trị của bản thân. Tại thời điểm này, Allegri xứng đáng là huấn luyện viên số 1 tại Serie A và cùng với Juventus nhận trách nhiệm là lá cờ đầu cho sự trở lại của một nền bóng đá hàng đầu lục địa già ngày nào.

►  Xem thêm thông tin lịch thi đấu C1 và kết quả Cup C1 sau lượt trận mới diễn ra.