Đến hẹn lại lên, Arsenal luôn khởi đầu mùa giải với sự hứng khởi cùng ước mơ lớn lao về những danh hiệu cao quý. Thế nhưng, khi mùa giải sắp hạ màn, Pháo thủ thành London luôn khiến người hâm mộ của họ phải thất vọng, dù bất cứ lý do gì đi chăng nữa.
Sau khi trọng tài Szymon Marciniak thổi còi kết thúc trận đấu, đã có rất nhiều cầu thủ Barcelona bật khóc nức nở trên sân. Đó là những giọt nước mắt của sự tiếc nuối bởi đại diện cuối cùng của bóng đá Tây Ban Nha từng rất gần với cánh cửa bước vào trận chung kết Champions League. Barcelona đã đi một chặng đường tuyệt vời trên hành trình chinh phục cúp Châu Âu mùa này và rất nhiều cầu thủ trong số họ không chuẩn bị sẵn sàng tâm lý dừng bước tại bán kết. Mọi thứ tưởng chừng chỉ cách một gang tay, bỗng nhiên lại trở nên xa vời vợi sau liên tiếp 2 bàn thắng của Francesco Acerbi và Davide Frattesi bên phía Inter Milan.
Dù cũng trải qua cảm giác chiến bại, thế nhưng cái cách đối mặt với hiện thực tàn khốc lại có phần trầm lắng hơn. Pháo thủ đẩy cao đội hình dồn ép Paris Saint – Germain sau bàn gỡ 1-2 của Bukayo Saka ở phút 76, suýt chút nữa cân bằng tỉ số với pha đệm bóng cận thành bởi chính Saka sau đường căng ngang của Riccardo Calafiori sau đó ít phút. Tuy vậy, đó là tất cả những gì thầy trò Mikel Arteta đem đến Parc des Princes.
 |
| Một lần nữa Arsenal lại gục ngã ở thời điểm họ khát khao danh hiệu nhất |
Sự thật, Arsenal chưa bao giờ tiến gần đến việc đánh bại trước PSG, chưa bao giờ reo vào đầu người hâm mộ đội bóng Pháp cái cảm giác khiếp đảm như những gì Barcelona từng làm được tại Giuseppe Meazza. Bàn thắng duy nhất của Arsenal cũng đến từ sai lầm của hàng phòng ngự PSG, chứ không phải kết quả của một pha dàn xếp tấn công mẫu mực mà nhiều người vẫn trông đợi. Nói một cách khác, Arsenal lặng lẽ rời giải đấu trong thất vọng, khi “ngọn lửa tái sinh” về một cuộc lật đổ trên sân khách của các cầu thủ áo đỏ trắng bị vỡ vụn trước bản lĩnh và sự lọc lõi của PSG. Đoàn quân của Luis Enrique xứng đáng đi tiếp về nhiều mặt và bây giờ là lúc thầy trò Arteta phải chấp nhận với hiện thực, rằng họ chưa đạt đến giới hạn sức mạnh có thể vô địch Champions League.
Arsenal vẫn mãi là Arsenal, một đội bóng luôn đứng giữa lưng chừng của kỳ vọng và thất vọng, kể cả thời điểm người ngồi trên băng ghế chỉ đạo là Arsene Wenger hay hiện tại là Arteta. Thế nhưng, sẽ là sai lầm nếu chúng ta phủi sạch đi những đóng góp quan trọng của chiến lược gia 43 tuổi trong việc phục hưng Arsenal từ đống tro tàn. Arteta mất 3 năm để đưa Arsenal trở lại Champions League – đấu trường mà họ đã vắng mặt trong vòng 6 mùa giải liên tiếp. Ông dùng 3 năm tiếp theo để biến Arsenal trở thành đối trọng lớn trong cuộc đua vô địch Premier League, đặc biệt là với Manchester City – đội bóng đã vô địch 6 lần trong 8 mùa giải gần nhất. Xét trong giai đoạn này, Liverpool là đội bóng duy nhất “chen chân” vào kỷ nguyên thống trị của Man City. Vậy nên, nếu nói việc Arsenal không thể vô địch Premier League là một thất bại lớn thì chẳng phải những thành viên khác trong nhóm Big Six như Manchester United, Chelsea hay Tottenham còn tệ hơn cả “kẻ thất bại” hay sao?
Chí ít, Arsenal vẫn đang ở vị thế tốp đầu tại đấu trường quốc nội, điều kiện tiên quyết để họ giành quyền tham dự Champions League đều đặn, qua đó duy trì một nền tảng tài chính bền vững. Việc dừng chân tại vòng bán kết Champions League là một thất bại về mặt danh hiệu, tuy nhiên lại là thành công xét trên phương diện tài chính. Theo thống kê, Arsenal đã thu về khoảng 107 triệu euro tiền thưởng từ UEFA cho việc vào đến bán kết Champions League. So sánh với số tiền thưởng nếu vô địch Europa League (30 triệu euro) và Europa Conference League (12 triệu euro) thì đúng là cách biệt “một trời, một vực”.
Việc tiến sâu tại đấu trường Châu Âu chắc chắn sẽ giúp Arsenal cải thiện các con số trong báo cáo tài chính, cụ thể ở đây khoản lỗ 20,5 triệu euro được công bố cho mùa giải 2023/2024. Điều này có thể là cột mốc chấm dứt 6 mùa giải thua lỗ liên tiếp của đội chủ sân Emirates, khi doanh thu 2024/2025 của đội bóng được dự báo sẽ chạm mốc 800 triệu euro. Theo thống kê từ Statista, doanh thu trong 5 mùa giải gần nhất dưới triều đại Arteta lần lượt là 367 triệu euro (2019/2020), 367 triệu euro (2020/2021), 433 triệu euro (2021/2022), 533 triệu euro (2022/2023) và 717 triệu euro (2023/2024).
Câu chuyện các đội bóng lớn tại Premier League gặp khó khăn về tài chính kể từ giai đoạn hậu Covid-19 là vấn đề đã quá đỗi quen thuộc. Ngay cả đương kim vô địch Liverpool, hình mẫu lý tưởng cho mô hình phát triển bền vững, cũng đang rơi vào tình cảnh tương tự. Khoản lỗ tài chính của The Kop ở mùa giải 2023/2024 lên đến 66 triệu euro. Cũng chính vì lý do này, HLV Arne Slot chỉ được chi tiêu vỏn vẹn 12 triệu euro cho chiến dịch Premier League 2024/2025, với sự bổ sung duy nhất mang tên Federico Chiesa. Thậm chí, cầu thủ chạy cánh người Italia được xem là bản hợp đồng thất bại của Liverpool vì những đóng góp ít ỏi của anh trong mùa giải này.
Arne Slot tất nhiên là một chiến lược gia tài năng, thế nhưng chúng ta đừng quên rằng ông được thừa hưởng di sản tuyệt vời từ Jurgen Klopp. Ở tuổi 32, Mohamed Salah vẫn đang là mũi tấn công hàng đầu tại Premier League với 28 bàn thắng và 18 pha kiến tạo. Tương tự, kinh nghiệm và tố chất thủ lĩnh của Virgil van Dijk đã tạo ra tấm khiên vững chắc ở hàng phòng ngự trong chiến dịch nâng cao chức vô địch lần thứ 20. Bộ ba tiền vệ trung tâm Dominik Szoboszlai, Alexis Mac Allister và Ryan Gravenberch với tổng giá trị 152 triệu euro, là những món quà cực kỳ chất lượng mà Slot nhận lại từ người tiền nhiệm trong mùa giải cuối của Klopp tại Liverpool.
So với Arne Slot, Arteta có xuất phát điểm không bằng. Arteta mất đến 3 năm để xây dựng cho riêng mình một bộ khung có thể đưa Arsenal trở lại Top 4, điều mà Arne Slot đã có ngay mùa giải đầu tiên. Tuy vậy, trong 3 mùa giải tiếp theo với lộ trình hướng đến chức vô địch Premier League, Arteta đã không thể hiện thực hóa mục tiêu đặt ra ban đầu, dù họ từng ở rất gần trong 2 mùa giải trước đó. Rõ ràng, cuộc cách mạng của Arteta tại Arsenal dù tích cực nhưng chưa trọn vẹn. Tập thể này vẫn thiếu bản lĩnh, thiếu quyết đoán để giành được các danh hiệu cao quý.
Có nhiều lý do để giải thích cho thất bại của họ tại Premier League mùa này, cũng như sự hụt hơi ở chiến dịch Champions League. Đầu tiên và cũng là quan trọng nhất, chính là yếu tố về nhân sự. Thống kê từ trang chủ giải đấu, Arsenal là đội bóng có nhiều ca chấn thương nhất Premier League với tổng cộng 27 ca chấn thương. Các trụ cột như Martin Odegaard, Saka, Ben White, Gabriel Magalhaes, Gabriel Jusus và Kai Havertz liên tục phải ngồi ngoài trong những giai đoạn quan trọng của mùa giải. Điển hình nhất là việc Arteta không có bất cứ trung phong cắm nào kể từ giữa tháng 2/2025, buộc lòng phải sử dụng Mikel Merino như một giải pháp tình thế bắt buộc. Đó cũng là nguyên nhân để lý giải cho sự xuất hiện thường xuyên ở đội hình xuất phát của 2 tài năng trẻ ở độ tuổi U18 là Myles Lewis-Skelly và Ethan Nwaneri. Skelly đã ra sân tổng cộng 36 trận cho Arsenal mùa này ở vị trí hậu vệ cánh trái, dù trên lý thuyết Arsenal còn tới 4 hậu vệ cánh trái khác (Kieran Tierney, Calafiori, Tomiyasu, Oleksandr Zinchenko).
 |
| Mikel Arteta vẫn chưa thể giúp Arsenal đột phá ở cuộc đua danh hiệu cao quý. |
Thứ hai, Arsenal đã trải qua 2 kỳ chuyển nhượng kém cỏi, đặc biệt là ở mặt trận tấn công. Ở mùa hè 2024, Pháo thủ từng nhắm đến Benjamin Sesko, Dusan Vlahovic và dành sự quan tâm đến Viktor Gyokeres. Thế nhưng, “món quà” duy nhất mà Arteta nhận được từ BLĐ đội bóng chỉ là Raheem Sterling – bản hợp đồng thất bại toàn diện dù từng được đánh giá cao bởi yếu tố kinh nghiệm và sự đa năng. Dưới triều đại Arteta, một trung phong cắm đẳng cấp luôn là mảnh ghép mà Arsenal còn thiếu. Tất cả mọi người đều nhận ra điều đó bởi cả Jesus lẫn Havertz không phải là mẫu tiền đạo có thể đem về 25-30 bàn thắng mỗi mùa. Mọi thứ càng trở nên khó khăn khi ngay cả những mảnh ghép chưa hoàn hảo cũng không thể ra sân thi đấu.
Arsenal từng gửi lời đề nghị trị giá 46,5 triệu euro dành cho Ollie Watkins ở cuối phiên chợ đông 2024 nhưng nhanh chóng từ bỏ thương vụ này bởi họ không thực sự quyết tâm, chứ không hẳn bởi sự cương quyết của Aston Villa. Và cuối cùng, chẳng có thứ gì khiến các Gooners phấn khích trong tháng 1/2025 cả, khác xa với lời quảng cáo “bùng nổ Internet” từng khiến nhiều người phấn khích. BLĐ Arsenal đã quyết định không tăng cường sức mạnh ở giai đoạn lượt về, chấp nhận rủi ro đối diện với một mùa giải “xé nháp” tiếp theo, giống như cái cách Patrice Evra từng lên tiếng chê bai rằng: “Xem Arsenal cũng giống như xem Netflix vậy, bạn luôn chờ đợi mùa tiếp theo và tin tôi đi, mùa giải nào cũng sẽ như vậy”. Vậy Arsenal có tiền hay ko? Câu trả lời là có. Tuy vậy, thượng tầng Arsenal hiểu rằng rất khó để tìm kiếm trên thị trường chuyển nhượng mùa đông một bản hợp đồng chất lượng có mức giá dễ chịu như Leandro Trossard của 2 năm về trước.
Cái sai lầm của Arsenal không chỉ đến từ câu chuyện bổ sung thêm tiền đạo. Họ bán Emile Smith Rowe cho Fulham, để Fabio Vieira trở lại khoác áo Porto theo dạng cho mượn, nhưng không đưa về bất cứ cái tên nào làm phương án dự phòng cho Odegaard. Đội trưởng người Na Uy đã sa sút phong độ chóng mặt kể từ giai đoạn hậu chấn thương hồi tháng 9/2024, lý do phần nhiều đến từ thể chất. Con số 5 bàn thắng và 10 pha kiến tạo thành bàn trên mọi đấu trường là thành tích quá ít ỏi với một người từng được đem ra so sánh với Kevin De Bruyne. Vấn đề là khi Odegaard chơi tệ, Arteta cũng chẳng có người thay thế đủ tốt. Sự chững lại của Gabriel Martinelli cũng là câu chuyện âm ỉ suốt gần 2 năm qua. Cầu thủ chạy cánh người Brazil ngày càng tỏ ra vô duyên trước khung thành đối phương. Pha bỏ lỡ kinh điển trước khung thành PSG ở trận lượt đi chính là hình ảnh mà các Gooners thường xuyên chứng kiến ở Martinelli mùa giải này. Rõ ràng, Martinelli không thể cung cấp đầu ra bàn thắng tương tự Saka ở hành lang đối diện.
 |
| Odegaard và Martinelli là hai nhân tố đã sa sút rất nhiều ở mùa giải 2024/2025 |
Sự chững lại của Arsenal cũng liên quan đến nhiều đến yếu tố nhân sự và định hướng chuyển nhượng. Những Tomiyasu, Fabio Vieira, Zinchenko và Jesus được đưa về với lộ trình trở thành nhân tố chủ chốt trong đội hình, nhưng hiện tại họ gần như không còn nằm trong toan tính lâu dài của Arteta. Một trong số họ sẽ phải ra đi vào mùa hè 2025. Cái vòng luẩn quẩn ấy cứ lặp đi lặp lại khiến Arsenal không thể bứt lên. Thậm chí, ngay cả những trụ cột như Ben White hay Odegaard cũng đang vật lộn để tìm lại phong độ sau chấn thương.
Tổng hòa nhiều yếu tố kể trên, đã dẫn tới hệ lụy của Arsenal như hiện tại, một Arsenal tiếp tục trắng tay trên mọi đấu trường mà họ tham dự. Thậm chí, nếu không thu về kết quả tốt trong 3 trận đấu cuối cùng tại Premier League, viễn cảnh Pháo thủ nằm ngoài Top 5 và mất suất dự Champions League mùa tới là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Ngoại trừ Southampton đã rớt hạng, 2 cuộc đối đầu với đương kim vô địch Liverpool và đối thủ cạnh tranh trực tiếp Newcastle tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Nhưng nếu có thể an vị ở vị trí thứ 2 trên BXH, mùa giải này xem ra cũng không quá tệ với thầy trò Arteta, ít nhất là với những khó khăn mà họ đã và đang phải đương đầu.
Sau tất cả, một kỳ chuyển nhượng mùa hè 2025 rầm rộ là điều mà BLĐ Arsenal và Arteta cần hướng đến, bởi xét cho cùng những nỗ lực nửa vời cũng chẳng thể đi đến đâu. Trong bóng đá, người ta chỉ nghĩ về chức vô địch, chứ chẳng mấy ai bận tâm đến những kẻ về nhì, dù có vĩ đại đến đâu.
Arsenal
