Thomas Tuchel và ĐT Anh: Từ “Southgate-ball” đến thứ bóng đá cường độ cao

Gareth Southgate đã dành nhiều năm đấu tranh với câu hỏi về bản sắc của ĐT Anh. Thử thách đặt ra là xây dựng một điều gì đó từ con số 0, một phong cách thuộc về chính ĐT Anh chứ không chỉ là sự phản chiếu từ các CLB. Việc thắp lên và bảo vệ ngọn lửa ấy đã trở thành nhiệm vụ trọng tâm của ông.

Nhưng trong buổi họp báo đầu tiên với tư cách là HLV trưởng vào thứ Sáu, khi công bố danh sách triệu tập đầu tiên, đã có một câu trả lời đơn giản hơn: Phong cách của ĐT Anh sẽ chính là phong cách của Premier League.

“Premier League là một giải đấu rất giàu thể lực, đòi hỏi cao về mặt thể chất và là một giải đấu vô cùng trực diện,” Tuchel phát biểu tại sân Wembley. Ông nói với sự hiểu biết rõ ràng về những điểm mạnh truyền thống của bóng đá Anh, điều mà ông cho là trùng khớp với những điểm mạnh của giải đấu. Ông phát biểu với sự quyết tâm của một người muốn mang những đặc điểm đó vào ĐT Anh.   

Đây là lần đầu tiên chúng ta có thể cảm nhận được Tam sư của Tuchel sẽ trông như thế nào. Ông muốn khai thác điều gì đó đậm chất Anh. “Chúng ta nên tự hào về văn hóa và phong cách của bóng đá Anh, cũng như giải đấu của mình để áp dụng nó vào đội tuyển,” ông nói.

Nếu cách tiếp cận này thành công, nó sẽ mang đến một diện mạo khác cho ĐT Anh so với những năm gần đây. Ai cũng biết rằng bóng đá cấp CLB và bóng đá quốc tế đã dần tách rời nhau trong nhiều thập kỉ qua. Bóng đá quốc tế thường chậm hơn, thận trọng hơn và mang tính thực dụng hơn. Nếu bạn muốn thấy lối chơi chất lượng cao với tốc độ nhanh và sự nhuần nhuyễn mang tính đồng bộ, bạn sẽ tìm thấy nó ở các CLB lớn.

Người ta vẫn thường cho rằng có một công thức chung để chiến thắng ở bóng đá cấp độ quốc tế: Chọn một đội hình cân bằng, chơi phòng ngự có tổ chức, ưu tiên giữ sạch lưới và tận dụng tình huống cố định, đồng thời hiểu rằng không phải đội tuyển nào có nhiều tài năng nhất hay đội chơi thứ bóng đá hấp dẫn nhất sẽ giành chiến thắng.

Bồ Đào Nha vô địch EURO 2016 hay Pháp vô địch World Cup 2018 chính là minh chứng cho điều đó. Đó cũng là bài học mà Southgate đã lĩnh hội. Và nó đã dẫn ông đến phong cách riêng của mình, dẫn đến lối chơi bị nhiều người chỉ trích là “Southgate-ball”. Nhiều người phàn nàn về cách tiếp cận này, về sự cứng nhắc, dễ đoán và mang nặng tính thực dụng. Nhưng nếu tác dụng của nó là giúp đội tuyển tiến sâu ở các giải đấu lớn thì thật khó để phủ nhận. Dưới thời Southgate, ĐT Anh đã vào đến 2 trận chung kết, 1 trận bán kết và 1 trận tứ kết trong 4 giải đấu lớn.

Nhưng khi lắng nghe Tuchel, có thể cảm nhận rằng thời kỳ ấy đã dần khép lại. Tuchel luôn thể hiện sự tôn trọng đối với Southgate và HLV tạm quyền Lee Carsley, nhưng ông cũng thẳng thắn về những điều mà ông muốn thay đổi. “Chúng ta cần tăng nhịp độ và cường độ thi đấu so với những trận đấu gần đây,” ông nói một cách rõ ràng.

Tuchel không đồng tình với quan điểm cho rằng bản chất của bóng đá quốc tế đòi hỏi một lối chơi chậm và thận trọng hơn. Ông không nhắc đến việc học theo ĐT Pháp của Didier Deschamps với lối chơi tối giản hay ĐT Bồ Đào Nha của Fernando Santos – thành công dù rất nhàm chán. Thay vào đó, ông nói về việc học hỏi bóng đá tốc độ cao của Premier League. “Chúng tôi sẽ đưa một chút bóng đá cấp CLB vào bóng đá cấp ĐTQG,” như cách ông diễn đạt.  

“Chúng ta phải tăng thêm cường độ trong các trận đấu,” ông nhấn mạnh. “Tôi muốn có nhiều pha chạm bóng hơn trong vòng cấm đối phương. Tôi muốn giành lại bóng nhiều hơn ở phần sân đối thủ.”

Bóng đá quốc tế không phải lúc nào cũng phù hợp với lối chơi pressing, bởi các cầu thủ thường kiệt sức sau một mùa giải kéo dài và phải thi đấu trong cái nóng mùa hè. Nhưng Tuchel vẫn muốn thử. Ông nói như một chuyên gia tư vấn mới bước vào một công ty và tự hỏi tại sao mọi người không làm điều gì đó hiển nhiên như vậy.

“Tôi không thấy lý do gì khiến chúng ta không thể chơi pressing tầm cao trong những trận đấu sắp tới,” ông nói. “Điều này quá rõ ràng. Nó xảy ra mọi lúc ở Premier League. Cứ 3 ngày 1 trận, các cầu thủ đều phải đối mặt với điều đó. Vậy tại sao không mang nó vào ĐT Anh?”

Tuchel hiểu rằng việc truyền đạt ý tưởng của mình đến các cầu thủ một cách nhanh chóng sẽ là một thách thức. Ông chỉ có thể gặp toàn bộ đội hình lần đầu tiên vào thứ Hai và có 3 buổi tập trước trận đấu đầu tiên vào thứ Sáu. Ông chỉ có 60 ngày làm việc với các cầu thủ trước World Cup tại Bắc Mỹ vào mùa hè năm sau. Nhưng ông vẫn phải thử và hứa hẹn sẽ có một “khóa học cấp tốc” về phong cách bóng đá mà ông muốn áp dụng.

Khi nghe Tuchel giải thích về một số lựa chọn của mình, bạn có thể thấy tầm quan trọng của thể chất và pressing trong lối chơi của ông. Ví dụ, ông chọn Dominic Solanke thay vì Ivan Toney - một quyết định mà ông mô tả là “rất sít sao”- nhưng chắc chắn việc Solanke có khả năng gây áp lực thông minh và tích cực đã đóng vai trò quan trọng trong suy nghĩ của Tuchel.

Tuchel nói rằng Anthony Gordon được chọn thay vì Jack Grealish, vì anh có nhịp độ thi đấu tốt hơn. Đối với Marcus Rashford, Tuchel đặc biệt nhấn mạnh sự tiến bộ của anh “khi không có bóng” kể từ khi chuyển đến Aston Villa theo dạng cho mượn từ Manchester United hồi tháng Hai. Với Harry Kane, Tuchel giải thích rằng sẽ không có bất kỳ “ngoại lệ” nào đối với yêu cầu pressing, nhưng ông tin rằng đội trưởng tuyển Anh có thể đáp ứng được điều đó. Không ai có thể chơi cho đội bóng này nếu họ không mang lại nguồn năng lượng phù hợp khi không có bóng.

“Nói thì dễ hơn làm, vì mỗi đội bóng đều có cách pressing khác nhau và cách tấn công khác nhau, vì vậy chúng ta cần thống nhất ý tưởng của mình,” ông nói. “Đây là nhiệm vụ của tôi: Giúp cầu thủ nhanh chóng hiểu được lối chơi, dễ dàng chuyển hóa nó lên sân cỏ cả khi có bóng lẫn không có bóng, đồng thời vẫn cho họ sự tự do để thể hiện bản thân. Đây chính là điều mà tôi muốn nói: Tôi muốn thấy hình bóng của Premier League trong ĐTQG.”

Theo New York Times