Công Phượng trở lại ĐT Việt Nam: Nếu không là phượng hoàng, xin được làm loài “hoa lửa”

Hè về và một lần nữa phượng lại nở. “Biển lửa” đỏ thắm ấy không chỉ gợi nhớ những kỷ niệm đẹp - có thể là cảm hứng, động lực cho hiện tại, mà còn đại diện những phẩm chất quan trọng, không thể bỏ quên trên con đường hướng đến tương lai của chúng ta.

Đó là ý nghĩa cho lần trở lại ĐTQG Việt Nam của Nguyễn Công Phượng, sau gần 2 năm vắng bóng.

1. Bên cạnh lần ra mắt của Cao Quang Vinh, Công Phượng là cái tên đáng chú ý trong danh sách triệu tập của HLV Kim Sang-sik, chuẩn bị cho trận đấu quan trọng nhất năm 2025 - đối đầu Malaysia ở vòng loại cuối Asian Cup 2027.

Ý nghĩa cái tên ấy từng được Phượng tiết lộ trong một phóng sự của đài KBS năm 2019: chính là loài chim phượng; hoặc, xuất phát từ chiếc xe đạp mang tên Phượng Hoàng, món đồ đắt giá nhất trong nhà thời điểm anh ra đời. Song bên cạnh đó, còn một ý nghĩa khác từng được người cha Nguyễn Công Bảy bổ sung: mẹ anh khi mang thai thường đi làm trên con đường phủ đầy bóng cây phượng vĩ rất đẹp, nên muốn con trai có tương lai rực rỡ như loài hoa ấy.

Phượng vĩ gắn liền tuổi học trò, luôn nhắc chúng ta về những kỷ niệm tuổi thanh xuân. Với lần trở lại này, Công Phượng cũng gợi nhớ những pha solo, những bàn thắng đẹp và các khoảnh khắc bùng nổ trong màu áo Việt Nam, đặc biệt trước đối thủ Malaysia.

Đó là tiền đạo được báo chí xứ Mã ví như hung thần, là nỗi ám ảnh vì không ít lần khiến họ khốn đốn. “Mỗi khi cậu ấy ra sân, Việt Nam lại không thua chúng ta”, tờ Bharian từng viết. Cụ thể kể từ bàn thắng đầu tiên năm 2016 (vòng loại U23 Châu Á), Công Phượng đã ghi 6 bàn trong 10 lần đối đầu Malaysia ở các cấp độ U19, U23 và ĐTQG với thành tích bất bại. Anh còn có 2 kiến tạo và kiếm được 2 quả phạt đền cho đội nhà.

Trong đó, nổi bật là bàn quan trọng giúp U23 Việt Nam lội ngược dòng trước U23 Malaysia ngay tại sào huyệt Shah Alam, hay cú sút phạt lá vàng rơi tuyệt đẹp đưa bóng vào góc chết ở SEA Games 2015, ở đại thắng 5-1.

Và nói đến đá phạt, không thể bỏ qua cú đúp phạt trực tiếp trong màu áo Trường Tươi Bình Phước vừa rồi. Thế mới nói bên cạnh cái duyên trước Malaysia, phong độ là mấu chốt khiến anh lần đầu được thầy Kim triệu tập. Bên cạnh 7 bàn (đang đồng dẫn đầu danh sách Vua phá lưới), anh còn có 4 kiến tạo, đóng góp vào gần một nửa số bàn của những Chiến binh Xanh ở giải hạng Nhất 2024-25.

Lần gần nhất Công Phượng lập công cho ĐT Việt Nam, cũng ở trận đấu gần nhất anh khoác áo - giao hữu quốc tế trước Palestine (9/2023). Kể từ khi tái phát chấn thương cổ chân trước trận gặp Indonesia tháng 3 năm ngoái, Phượng đã vắng mặt hơn một năm trên cấp tuyển. Và ở tuổi 30, anh thực chất cần cố gắng nhiều để chứng minh mình còn hữu dụng: trong cả 7 bàn mùa này, không có bàn nào vào lưới nhóm 5 đội dẫn đầu ở hạng Nhất.

Dẫu vậy, chúng ta có niềm tin vào lựa chọn của một người vốn kỹ tính trong khâu nhân sự. Ông Kim đã đưa cả BHL 7 người đến dự khán trận PVF-CAND vs Bình Phước vừa qua để có những đánh giá sát sườn. Và trước đó, ngày Công Phượng mới về nước, ông từng “hi sinh” trận derby thủ đô để thân chinh đến Đồng Xoài xem trực tiếp.

Những đánh giá của ông Kim từng mang lại hiệu quả ở nhiều trường hợp như Đình Triệu, Ngọc Tân hay Hai Long. Lần này ông hẳn có lý do chọn Công Phượng, người hứa hẹn là phương án tốt thay thế Văn Toàn và Vĩ Hào (chấn thương).

Ở tuổi 30, Công Phượng quả không còn nhiều thời gian và cơ hội thi đấu đỉnh cao. Nếu vẫn khát khao cống hiến cho ĐTQG, đây là cơ hội quý giá để chứng tỏ. Hành trình lang bạt ở nước ngoài đã khép lại rồi. Dù là ở xứ mặt trời mọc, xứ kim chi hay xứ sở chocolate; dù là khát khao chinh phục ước mơ hay về sau là lựa chọn làm kinh tế vì tương lai gia đình, chương sự nghiệp nhiều kỷ niệm vui buồn (anh thậm chí đặt tên con là Mito - đội bóng nước ngoài đầu tiên khoác áo) đã kết thúc. Giờ sẽ là lúc Công Phượng toàn tâm toàn ý.

Bên cạnh phong độ, anh còn ít nhất hai giá trị quan trọng để đóng góp, và tận dụng.

2. Đúng theo mong ước của cha mẹ, cây phượng dù trẻ hay già, vẫn có sự độc đáo và khác biệt so với nhiều loài khác.

Phượng là loài cây có sức sống mạnh mẽ, thích nghi tốt. Chúng có thể ra hoa đẹp dù ở độ tuổi nào, miễn là có đủ điều kiện sinh trưởng. Hoa phượng thường nở thành từng chùm lớn, với màu đỏ tươi rực rỡ và cánh hoa mềm mại.

Đặc điểm đó là giá trị tiếp theo Công Phượng mang lại: tính cách có thể củng cố sự gắn kết của tuyển Việt Nam. Cần nhớ, đó là tập thể từng bị chia năm xẻ bảy thời HLV Phillipe Troussier, vừa được tái dựng khoảng một năm vừa qua và cần có thêm sự giúp sức của một “biểu tượng hòa đồng” như Phượng.

Sự hiền lành, chân thành và sống tình cảm với bạn bè, đồng đội từng giúp Phượng góp phần gắn kết nhiều đội ngũ anh góp mặt, cả trong nước lẫn nước ngoài. Không ngẫu nhiên khi màn ăn mừng quen thuộc của anh mang thông điệp “Tôi là dân, không phải sói”. Lấy cảm hứng từ game Ma sói quen thuộc với giới trẻ, anh có lẽ muốn khẳng định mình là người chân thật, ít tính toán khi sống trong tập thể, thực tâm muốn mọi người sống chan hòa và hướng đến mục tiêu chung, thay vì ích kỷ hay tư lợi bản thân. Đó chẳng phải là phẩm chất quý của người Việt, cầu thủ Việt hay sao?

Ê kíp của HLV Troussier từng thất bại khi bỏ qua yếu tố này, tạo sự bất đồng trong chính nội bộ. Và thực tế, phẩm chất ấy của Công Phượng từng được các đồng đội quốc tế đánh giá cao, là một nét lạ đáng quý mà anh mang đến các tập thể khi ra nước ngoài thi đấu. ĐT Việt Nam hiện tại đã tái dựng sự gắn kết, nhưng được củng cố từ một nhân tố quen thuộc cũng không thừa: với tư cách đàn anh từng kinh qua nhiều triều đại, Phượng có vai trò truyền trao cho các cầu thủ trẻ, đảm bảo bản sắc ấy không bị đứt đoạn qua các thế hệ. Để chống chịu gió mưa, hoa phượng đã luôn nở thành chùm.

Và cuối cùng, Công Phượng trở lại để khẳng định phẩm chất đáng quý khác của nền bóng đá Việt: trân trọng nét đột biến của các cá nhân. Chúng ta thành công rực rỡ với hai HLV Hàn vừa đề cao tính tập thể, vừa trân trọng những phẩm chất cá nhân đặc biệt của cầu thủ Việt.

Ít người còn nhớ, bàn thắng khiến HLV Park phấn khích nhất trong 5 năm dẫn dắt các ĐT Việt Nam chính là của Công Phượng, vào lưới Philippines ở lượt về Bán kết AFF Cup 2018.

Một tối tháng 12 năm ấy, Việt Nam đang dẫn 3-2 tại Mỹ Đình, nhưng vấp phải nỗ lực bám đuổi quyết liệt của đối thủ. Tinh thần chủ nhà đang tốt, nhưng vẫn không ngừng lo lắng vì cách biệt thực sự mong manh. Thế trận khi ấy rõ giằng co, chưa ngã ngũ, và ông Park tung Công Phượng vào sân.

Từ đường chọc khe xẻ nách trong một pha phản công nhanh, Phượng băng lên phá bẫy việt vị. Đáng nói là thay vì cố vượt thủ môn hay tìm đồng đội, Phượng dứt điểm quyết đoán ngay góc gần, tạo khoảnh khắc bùng nổ cầu trường. Đó là quyết định táo bạo vì góc khá hẹp và còn bằng chân không thuận.

Thầy Park thường ăn mừng nhiệt, nhưng hiếm khi ông phấn khích đến thế. Như một võ sĩ vừa giành chiến thắng knock-out, ông hét lớn và đấm liên tục vào không khí. Sau trận đấu, thầy khẳng định “ấn tượng nhất là khoảnh khắc Công Phượng ghi bàn”, vì trực giác của mình đã đúng khi tin vào sự bùng nổ của nhân tố đặc biệt giữa thế trận giằng co.

Kim Sang-sik cũng đánh giá cao những quân bài chiến lược như thế, qua cách ông trọng dụng những Quang Hải hay Hai Long. Ngay từ những ngày đầu, ông khẳng định có tìm hiểu sâu về phẩm chất cá nhân, điểm mạnh, yếu của từng tuyển thủ, đồng thời học về văn hóa bóng đá Việt Nam qua người tiền bối đồng hương.

Thay vì giữ khoảng cách như các chiến lược gia phương tây, ông đề cao sự gắn bó thầy trò. “Giữ quan hệ với các cầu thủ quan trọng không kém chiến thuật”; “HLV không chỉ là người dạy dỗ, mà còn mang đến niềm vui và cảm hứng”, anh trai Kim khẳng định. Như ông Park, Kim không nhìn nhận cầu thủ chỉ là “bánh răng” trong hệ thống, mà còn tìm hiểu sâu về độc chiêu riêng của từng người để sử dụng phù hợp.

Sự kỹ thuật, sáng tạo và ngẫu hứng của những Quang Hải, Hai Long hay Công Phượng vì vậy thật đáng quý, thay vì bị hắt hủi dưới trướng các HLV rập khuôn hệ thống. Nếu được trọng dụng đúng cách, sự đột biến của họ ít nhất có thể đa dạng hóa phương án tấn công. Còn trong trạng thái lý tưởng, có thể tạo khác biệt, phá vỡ thế bế tắc bằng những khoảnh khắc phi logic.

Không ngẫu nhiên mà Công Phượng được các CĐV yêu quý đến thế. Người Việt luôn trân trọng những cá nhân dám chơi bóng, duy mỹ nhưng tất nhiên vẫn hiệu quả. Phượng thì đã nhiều lần chứng minh anh làm được, và nhiều lần trước đối thủ Malaysia.

Anh đã rực sáng trong những lần thăng hoa tuổi trẻ. Nay ở tuổi 30, dù có thể không còn đóng vai chính, vẫn hứa hẹn tạo khác biệt khi được sử dụng như quân bài mở khóa.

Nếu không là phượng hoàng, xin được làm loài “hoa lửa” với cách nở độc đáo của riêng mình.

Hoài Thuận