Jose Mourinho: Thời oanh liệt nay còn đâu?

Thời gian có thể làm thay đổi rất nhiều chuyện. Nó có thể thay đổi suy nghĩ, thói quen, tính cách, cho đến vị thế của một con người. 

Cách đây 20 năm, chúng ta từng biết đến một Jose Mourinho trẻ trung, nhiệt huyết và đầy kiêu ngạo với những phát ngôn mang tính thách thức. Cũng chính vì cái cá tính dị biệt của Mourinho, từng khiến ông không được lòng nhiều đồng nghiệp tại Premier League khi ấy, trong đó có cả Sir Alex Ferguson và Arsene Wenger. 

Nhưng Mourinho chẳng quan tâm, bởi trong ý niệm bản thân thì ông luôn là "Special One" chính hiệu – “Người đặc biệt” được sinh ra để giành lấy những danh hiệu cao quý.Tổng cộng 5 chức vô địch trong 2 mùa giải dẫn dắt Porto (giành cả UEFA Cup lẫn Champions League), cho đến 2 lần đăng quang Premier League liên tiếp cùng thế lực mới Chelsea (2005-2006), mọi thứ thật hoàn hảo với một người chỉ mới đặt chân vào nghề huấn luyện. Các True Blues yêu ông cũng vì thứ cá tính ngông cuồng ấy, bởi họ biết rằng thứ “ma thuật hắc ám” mà ông tạo ra từ trong ra ngoài sân cỏ đã biến Stamford Bridge trở thành pháo đài bất khả chiến bại. 

Tháng 11/2006, trong một cuộc phỏng vấn, khi được phóng viên đặt câu hỏi về chuyện tương lai, Mourinho cao hứng trả lời: “Có lẽ sự nghiệp huấn luyện của tôi sẽ không quá dài. Chắc chắn tôi sẽ không dai sức như một số HLV kiểu truyền thống, những người có thể làm việc đến tuổi 60 hay thậm chí 65. Đó là điều tôi không muốn. Tôi chỉ muốn sống những năm tháng đỉnh cao của sự nghiệp với cường độ làm việc, trách nhiệm và áp lực lớn nhất. Thú thực, tôi không tưởng tượng được cuộc sống sẽ ra sao nếu thiếu vắng những áp lực”. 

Thậm chí khi được so sánh với Sir Alex, Mourinho còn cạnh khóe với bậc tiền bối: “Thay vì lao vào công việc ở tuổi 64, nếu tôi là ông ấy giờ này chắc tôi đang nằm dài trên bãi biển đầy ánh nắng vàng để tận hưởng thú vui tuổi già”.

Mourinho từng cho rằng Sir Alex Ferguson “tham quyền cố vị” tại Man Utd.

Gần 2 thập kỷ đã trôi qua, đã có quá nhiều điều thay đổi với sự nghiệp huấn luyện của Mourinho, vinh quang có lắm nhưng cũng đầy đắng cay. Ông bị Chelsea sa thải lần đầu vào năm 2007, chuyển đến dẫn dắt Inter Milan và tạo ra “cú ăn ba” lịch sử năm 2010, nhận lời dẫn dắt Real Madrid và rời đi sau 3 mùa giải, lần thứ hai tiếp quản Chelsea trong giai đoạn 2013-2015, đầu quân cho Manchester United, trở lại London dẫn dắt Tottenham, để rồi tiếp tục lang bạt sang AS Roma và giờ là Fenerbahce. Có thể nói, “Người đặc biệt” đã dùng 1/4 cuộc đời của ông để có được những trải nghiệm phong phú như trên, ở các quốc gia khác nhau, các giải đấu khác nhau, đồng thời đương đầu với những thử thách cũng khác nhau. 

Ở tuổi 62, khi kiểu tóc bồng bềnh lãng tử ngày nào đã được thay thế bởi mái đầu bạc trắng, Mourinho vẫn chưa giải nghệ để tận hưởng cuộc sống thảnh thơi như lời ông từng chia sẻ trong quá khứ. Như đã nói ở trên, ở mỗi độ tuổi khác nhau, con người thường có những thay đổi sâu sắc về mặt tính cách. Về đôi khi, sự thay đổi cũng đến từ yếu tố ngoại cảnh tác động.

Mourinho của hiện tại không còn là cái tên khiến người hâm mộ túc cầu giáo thổn thức mỗi khi nhắc đến. Sự đi xuống của một tượng đài trên băng ghế chỉ đạo có lẽ đến từ thời điểm ông rời Chelsea năm 2015, bất chấp 3 năm tiếp theo vẫn chứng kiến người đàn ông ấy dẫn dắt Man Utd giành Siêu cúp nước Anh, Carabao Cup và Europa League. Những những danh hiệu đó không thể khỏa lấp được sự thật rằng Mourinho không còn là người phù hợp trên băng ghế chỉ đạo để đem về các danh hiệu cao quý như Premier League hay Champions League. Mourinho không phải là nguyên nhân để giải thích cho sự sa sút thảm hại của Man Utd, nhưng ông cũng không phải giải pháp để khiến thượng tầng Man Utd tin tưởng vào ánh sáng nơi cuối đường hầm tại Old Traffrord, ngay cả khi những người kế nhiệm Mourinho đang ngày càng đưa CLB đi lạc lối. 

Người ta nói rằng Mourinho đã hết thời. Điều này thật tàn nhẫn nhưng cũng có phần đúng đắn. Bởi những Paris Saint-Germain, Bayern Munich hay những đội bóng cũ như Chelsea, Man Utd và Inter Milan khi tìm kiếm sự thay thế trên băng ghế chỉ đạo cũng đều ngó lơ Mourinho. Sau Man Utd, chỉ có những đội bóng tầm trung như Tottenham, AS Roma và Fenerbahce dang cánh tay chào đón Mourinho. 

Lựa chọn đến Fenerbahce là một bước lùi trong sự nghiệp của “Người đặc biệt”.

Những trải nghiệm ngắn hạn (2 năm) tại Tottenham và AS Roma một lần nữa là minh chứng cho thấy Mourinho không còn là cái tên bất khả xâm phạm trên băng ghế huấn luyện. Khoảnh khắc đau đớn nhất trong sự nghiệp của Mourinho đến ở thời điểm BLĐ Tottenham sa thải ông chỉ 6 ngày trước trận chung kết Carabao Cup 2021, đồng thời đặt niềm tin vào trợ lý Ryan Mason – người chỉ 29 tuổi ở thời điểm đó.

Hiện tại, ở tuổi 62, Mourinho vẫn đang lao đầu vào công việc tại Fenerbahce với sứ mệnh đem về chức vô địch Super Lig cho đội bóng thủ đô sau hơn một thập kỷ trắng tay. Mùa giải trước, Fenerbahce chỉ về đích ở vị trí thứ 2 dù giành tới 99 điểm, kém 3 điểm so với nhà vô địch Galatasaray. Kịch bản tương tự lặp lại ở mùa giải năm nay, khi họ tiếp tục phải chứng kiến đại kình địch băng băng về đích. Đây đã là mùa giải trắng tay thứ 2 liên tiếp của Mourinho trên đất Thổ Nhĩ Kỳ, dù trước đó NHM Fenerbahce từng kỳ vọng sự xuất hiện của chiến lược gia người Bồ Đào Nha sẽ giúp họ giải cơn khát danh hiệu, nhất là sau 2 mùa giải liên tiếp vụt mất chức vô địch vào tay Trabzonspor (2021/2022) và Galatasaray (2022/2023). 

Đây đã là mùa giải thứ 2 liên tiếp Mourinho không thể giúp Fenerbahce vô địch Super Lig.

Sẽ là sai lầm nếu nói “2 lần về nhì” của Fenerbahce tại Super Lig dưới triều đại của Mourinho chẳng có bất cứ sự tiến bộ nào so với “2 lần về nhì” trước đó. Thế nhưng, khi một CLB tại Thổ Nhĩ Kỳ chấp nhận chi ra 127 triệu euro để nâng cấp đội hình (nhiều nhất giải đấu), NHM của họ có quyền đòi hỏi nhiều hơn từ HLV trưởng. Và cũng đừng quên là BLĐ Fenerbahce đã chấp nhận chi ra mức đãi ngộ khủng lên tới 11 triệu euro/mùa để có được cái gật đầu của Mourinho cho bản hợp đồng kéo dài 3 năm. Con số này thậm chí còn cao hơn cả những gì Carlo Ancelotti nhận được tại Real Madrid. Mourinho cũng là HLV bóng đá có thu nằm nằm trong Top 10, dù không dẫn dắt các CLB tại 5 giải vô địch quốc gia hàng đầu Châu Âu, hoặc Saodi Pro League. 

Giới chuyên gia đều đồng thuận cho rằng, sự xuất hiện của Mourinho trên băng ghế chỉ đạo luôn đi kèm với việc sẽ có rất nhiều tiền sắp đổ vào thị trường chuyển nhượng. Từ những đội bóng giàu tiềm lực tài chính như Chelsea, Inter Milan, Real Madrid, Man Utd, cho đến những đội bóng trung bình tại Châu Âu như Tottenham, Roma hay Fenerbahce. Mọi thứ về cơ bản chẳng có gì đổi khác sau 2 thập kỷ. Sự đổi khác duy nhất có lẽ đến từ việc Mourinho của hiện tại không phải là Mourinho có thể “hô mưa gọi gió” như ngày trước nữa. 

Tháng 10/2024, Mourinho bị rút thẻ đỏ khi dùng nhiều lời lẽ xúc phạm trọng tài chính Clerment Turpin ở trận đấu mà ông tái ngộ đội bóng cũ Man Utd. Tháng 2/2025, BLĐ Galatasaray tuyên bố sẽ đệ đơn khiếu nại hình sự đối với Mourinho vì cho rằng ông có nhiều phát biểu mang tính phân biệt chủng tộc ở trận derby Istanbul. Sau cùng, ông bị Liên đoàn bóng đá Thổ Nhĩ Kỳ phạt 44.000 euro, đồng thời bị cấm chỉ đạo 4 trận. Chưa dừng lại ở đó, đến tháng 3/2025, sau khi Fenerbahce bị Rangers loại khỏi Europa League, chiến lược gia người Bồ Đào Nha tiếp tục mỉa mai tổ trọng tài, đồng thời cho rằng họ đã trắng trợn cướp đi cơ hội đi tiếp của Fenerbahce.

Mourinho ngày càng “sa chân” vào những vụ việc không đáng có

Rõ ràng, tai tiếng đang bủa vây lấy Mourinho, ngay cả khi ông không còn dẫn dắt CLB lớn. Những điều này làm xấu đi hình ảnh của ông trong mắt người hâm mộ. Cộng với việc không thể hoàn thành mục tiêu đưa Fenerbahce vô địch Super Lig, vị thế và uy tín của Mourinho ngày càng giảm sút chóng mặt. Khi được các phóng viên đặt câu hỏi về tương lai, chiến lược gia 62 tuổi khéo léo từ chối trả lời. Việc ông có tiếp tục dẫn dắt Fenerbahce ở mùa giải tiếp theo hay không vẫn là ẩn số. Mourinho từng thổ lộ rằng bản thân muốn trở lại Premier League, nhưng ở thời điểm hiện tại liệu có CLB lớn nào sẵn sàng đặt niềm tin nơi ông?

Thời gian đúng là thứ có thể khiến con người ta thay đổi chóng mặt. Mourinho từng là chiến lược gia vĩ đại, nhưng điều này không được duy trì ở hiện tại. Lời phát biểu ngạo nghễ năm nào của ông giờ chỉ còn một vế đúng duy nhất. Đó là việc Mourinho đang tận hưởng một cuộc sống xa hoa thực sự ở Thổ Nhĩ Kỳ với mức thu nhập đáng mơ ước ở tuổi 62. Ông ở khách sạn đắt tiền nhất, sử dụng các dịch vụ tốt nhất cho bản thân. Tuy vậy, những thứ xa xỉ ấy chẳng giúp ông nhiều trong công tác huấn luyện.