Mohamed Salah: Ở lại hay ra đi?

Liverpool có 2 giải pháp, nhưng chúng lại tạo ra 1 vấn đề. Cầu thủ xuất sắc nhất của họ đang có mùa giải hay nhất trong sự nghiệp. Họ chỉ đánh rơi 7 điểm sau 19 trận tại Premier League và Champions League. Vì thế, cầu thủ này liên tục được phỏng vấn sau những trận đấu mà anh đóng vai trò quan trọng giúp Liverpool giành chiến thắng.

Anh thường được hỏi những câu như: “Đội bóng của bạn đang đứng đầu bảng xếp hạng, bạn vừa ghi bàn và kiến tạo trong trận đấu thứ 700 trong sự nghiệp. Vậy tại sao bạn chỉ còn nửa năm hợp đồng?” Câu trả lời sẽ là: “Chúng ta sắp bước sang tháng 12 rồi, nhưng tôi vẫn chưa nhận được bất kỳ lời đề nghị nào để ở lại CLB. Có lẽ tôi sẽ rời đi hơn là ở lại.”

Hoặc anh nói: “Có lẽ đây là lần cuối cùng tôi đối đầu với Manchester City dưới màu áo Liverpool, nên tôi chỉ muốn tận hưởng. Bầu không khí thật tuyệt vời, vì vậy tôi sẽ tận hưởng từng giây phút ở đây. Hy vọng chúng tôi sẽ vô địch giải đấu và hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra.”

Đó là những chuyện xảy ra chỉ trong 2 tuần vừa qua. Mohamed Salah đang trên đà phá vỡ kỷ lục về số bàn thắng và kiến tạo trong 1 mùa giải Premier League. Liverpool cũng đang trên đà kết thúc mùa giải với 95 điểm, ngang bằng với số điểm cao thứ năm trong lịch sử giải đấu. Mặc dù vậy, Salah hoàn toàn có thể ký hợp đồng sơ bộ với 1 CLB ngoài nước Anh vào ngày 1/1 tới.

Chuyện gì có thể xảy ra? Chuyện gì nên xảy ra? Hãy cùng xem xét tình huống này từ 3 góc độ: Đối với Liverpool, đối với Salah và đối với phần còn lại.

Liverpool nên làm gì?

Đã có rất nhiều biến động xảy ra tại bộ máy quản lý của Liverpool trong 2 năm qua, dù mọi thứ hiện tại đã ổn định hơn. Sau khi từ chức vào năm 2022, Michael Edwards đã quay trở lại với vai trò CEO bóng đá cho tập đoàn sở hữu CLB, Fenway Sports Group (FSG). Ông đã thuê Richard Hughes để đảm nhận vai trò cũ của mình là GĐTT tại Liverpool. Ngoài ra, người ban đầu thay thế Edwards, Julian Ward cũng đã quay trở lại làm GĐKT.

Nhưng trong 2 năm qua, FSG đã xem xét việc bán đội bóng. Ward từ chức chỉ vài tháng sau khi thay thế Edwards, còn cựu HLV Jürgen Klopp có vẻ như đã phải đảm nhận vai trò này dù không có kinh nghiệm quản lý. Sau đó, Jorg Schmadtke được thuê làm GĐTT tạm quyền trong 1 năm. Không một ai đảm nhận vai trò dài hạn để giám sát tình hình tương lai của đội hình. Đó là lý do 3 cầu thủ quan trọng nhất đội bóng – Salah, Trent Alexander-Arnold và Virgil van Dijk – đều đã bước vào năm cuối của hợp đồng được ký kết khi Edwards vẫn còn là GĐTT.

Có vẻ như quyết định của Alexander-Arnold sẽ phụ thuộc vào việc anh có sẵn sàng chấp nhận mức lương thấp để ở lại Liverpool hay nhận mức thu nhập cao hơn để gia nhập Real Madrid, đội bóng đang quan tâm đến anh. Van Dijk là đội trưởng và thi đấu ở vị trí có chu kỳ phong độ ổn định hơn khi lớn tuổi. Ngoài ra, không ai trong đội hình hiện tại có thể thay thế vai trò của anh. Vì vậy, tình huống của 2 cầu thủ này không quá phức tạp như trường hợp của Salah.

Theo 1 nghiên cứu của ký giả Ryan O’Hanlon (ESPN), những cầu thủ vừa có kỹ năng vừa có thể lực sẽ duy trì phong độ tốt hơn khi về già so với những cầu thủ chỉ có kỹ năng, những người vốn có tuổi thọ tốt hơn so với những cầu thủ chỉ thi đấu dựa trên nền tảng thể lực.

Trước đây, bạn có thể mô tả Salah như 1 cầu thủ thiên về thể lực hơn là kỹ năng. Nhưng trong vài mùa giải gần đây, anh đã phát triển thành một trong những chân chuyền bóng xuất sắc nhất thế giới. Anh hoàn toàn đủ khả năng nằm trong nhóm cầu thủ “có kỹ năng và thể lực.”

Nhưng thực tế là các cầu thủ thường sa sút phong độ khi già đi. Nếu bạn nhìn vào tổng số phút thi đấu của các tiền đạo tại Premier League từ mùa giải 08/09, số phút thi đấu sẽ tăng theo tuổi, bắt đầu từ 17 và đạt đỉnh ở tuổi 26: 260.954 phút. Sau đó, con số này giảm dần qua các năm cho đến độ tuổi 37. Có sự sụt giảm lớn từ tuổi 29 sang 30 (198.949 xuống còn 143.991 phút), và từ 32 sang 33 tuổi (116.536 xuống 70.002 phút). Salah đã vượt qua “trở ngại” từ 29 sang 30 tuổi, nhưng anh sắp đối mặt với “trở ngại” từ 32 sang 33 tuổi.

Để tái ký với Salah, Liverpool sẽ phải chấp nhận việc trả lương cho anh với tư cách là 1 trong những cầu thủ giỏi nhất thế giới – ngay khi anh có thể không còn là 1 trong những cầu thủ giỏi nhất thế giới. Nhưng Salah vốn đã là một trường hợp ngoại lệ, nên sẽ tốt hơn nếu so sánh anh với các cầu thủ cùng lứa tuổi và trình độ thay vì với toàn bộ các cầu thủ tại Premier League.

Qua 14 trận đấu tại Premier League, ngôi sao 32 tuổi người Ai Cập đang đạt trung bình 1,25 bàn thắng + kiến tạo (không tính phạt đền) mỗi 90 phút. Theo Fbref, đã có 13 trường hợp tại 5 giải đấu lớn của châu Âu, nơi những cầu thủ từ 32 tuổi trở lên thi đấu ít nhất 2.000 phút tại giải quốc nội và đạt trung bình ít nhất 0,9 bàn thắng + kiến tạo mỗi 90 phút.

Dưới đây là danh sách:

• Zlatan Ibrahimovic, 33 tuổi, PSG, 15/16: 1,7 bàn + kiến tạo/90 phút
• Lionel Messi, 32, Barcelona, 19/20: 1,3
• Lionel Messi, 33, Barcelona, 20/21: 1,1
• Karim Benzema, 33, Real Madrid, 21/22: 1,1
• Cristiano Ronaldo, 32, Real Madrid, 17/18: 1,1
• Robert Lewandowski, 32, Bayern Munich, 21/22: 1,0
• Karim Benzema, 32, Real Madrid, 20/21: 1,0
• Lionel Messi, 35, PSG, 22/23: 1,0
• Roberto Baggio, 36, Brescia, 03/04: 1,0
• Antonio Di Natale, 32, Udinese, 10/11: 0,9
• Robert Lewandowski, 33, Bayern Munich, 22/23: 0,9
• Claudio Pizarro, 32, Werder Bremen, 11/12: 0,9
• Teddy Sheringham, 34, Manchester United, 00/01: 0,9

Đến mùa giải tiếp theo, những cầu thủ vẫn thi đấu tại Big 5 trung bình đạt 0,87 bàn + kiến tạo mỗi 90 phút và có trung bình 2.388 phút tại giải quốc nội. Điều này vẫn cho thấy phong độ tấn công xuất sắc với trung bình khoảng 26,5 trận đấu đủ 90 phút. Vì vậy, mặc dù hầu hết các cầu thủ ở độ tuổi này sẽ sa sút, các cầu thủ trong nhóm này chỉ suy giảm một chút về mặt phong độ. Sở dĩ xuất phát điểm của họ rất cao nên phong độ vẫn vượt trội hơn so với phần lớn cầu thủ khác trên thế giới.

Điều thú vị là hơn 1 nửa số cầu thủ trong danh sách này đã đổi đội bóng ngay sau mùa giải đó. Zlatan chuyển đến Manchester United. Messi chuyển đến PSG sau mùa giải 20/21, sau đó đến Inter Miami sau mùa giải 22/23. Ronaldo chuyển đến Juventus, Baggio giải nghệ, Lewandowski chuyển đến Barcelona vào mùa hè 2023, Pizarro chuyển đến Bayern vào mùa hè 2012 và Sheringham trở lại Tottenham Hotspur vào năm 2001.

Chỉ có 1 số cầu thủ không đổi đội ngay sau những mùa giải xuất sắc này: Messi tại Barcelona, Benzema tại Real Madrid, Lewandowski tại Bayern Munich và Di Natale tại Udinese. Đây đều là huyền thoại của những CLB này và đã gắn bó ít nhất 8 mùa giải với đội bóng chủ quản. Trùng hợp thay, Salah hiện cũng đang ở mùa giải thứ tám với Liverpool.

Vì khả năng Liverpool chỉ ký hợp đồng với Salah cho mùa giải tới là rất thấp, vậy còn mùa giải thứ hai sau những mùa giải đỉnh cao kể trên thì sao? Ngoài Baggio (giải nghệ) và Messi (sang MLS), Benzema cũng bị loại khỏi nhóm này vì anh chuyển đến Saudi Arabia 1 năm sau mùa giải 21/22 giành Quả bóng Vàng. Vì vậy, chúng ta còn lại 10 trường hợp vẫn chơi ở 1 trong 5 giải đấu lớn của châu Âu 2 năm sau đó.

Một trong số đó đang diễn ra vào lúc này, đó là Lewandowski tại Barcelona. Chúng ta sẽ loại tiền đạo người Ba Lan ra khỏi số liệu tổng hợp vì chưa rõ anh sẽ thi đấu bao nhiêu phút từ nay đến cuối mùa, nhưng kết quả ban đầu rất tích cực: 1,09 bàn thắng + kiến tạo sau 1.321 phút.

Trong 9 trường hợp còn lại, các cầu thủ trung bình đạt 0,78 bàn thắng + kiến tạo mỗi 90 phút và thi đấu trung bình 2.052 phút. Đây là sự sụt giảm đáng kể so với năm trước đó, nhưng đó vẫn là thời lượng thi đấu và hiệu suất ghi bàn không tồi. Để so sánh, chỉ có 18 cầu thủ ở các giải Big 5 mùa trước thi đấu ít nhất 2.000 phút ở giải quốc nội và đạt ít nhất 0,75 bàn thắng + kiến tạo mỗi 90 phút. Nói cách khác, phong độ này đủ để bạn trở thành cầu thủ đá chính ở 1 trong 6 đội bóng hàng đầu thế giới.

Với việc Salah rất hiếm khi chấn thương, xu hướng gần đây cho thấy các cầu thủ lớn tuổi ở mọi môn thể thao đều duy trì phong độ đỉnh cao đến giai đoạn cuối sự nghiệp. Với phong độ xuất sắc mà anh đã thể hiện mùa này, sẽ không sai nếu kỳ vọng Salah sẽ thi đấu tốt hơn một chút so với các số liệu trung bình mà chúng ta đã xem xét.

Ngoài ra, việc tìm kiếm 1 cầu thủ thay thế Salah trên TTCN sẽ tốn rất nhiều tiền. Dù Liverpool rất giỏi trong việc chiêu mộ cầu thủ, khả năng họ mua được một cầu thủ 40 triệu USD khác và biến anh ta trở thành ứng cử viên Quả Bóng Vàng – như những gì đã xảy ra với Salah – là rất thấp.

Nếu xem xét tất cả những dữ liệu lịch sử gần đây kết hợp với sự sa sút hiện tại của Manchester City và 1 số CLB lớn khác ở châu Âu, việc tái ký với Salah là lựa chọn không tồi. Suy cho cùng, lựa chọn còn lại không cho bạn 1 khoản phí chuyển nhượng lớn nào cả; nó chỉ khiến Salah rời đi mà không thu lại được gì.

Lựa chọn lý tưởng nhất từ góc độ của đội bóng sẽ là 1 hợp đồng 2 năm (vì chúng ta có bằng chứng cho thấy anh sẽ tiếp tục duy trì phong độ), nhưng có thể sẽ cần thêm tùy chọn gia hạn năm thứ ba để thuyết phục Salah ở lại.

Salah và phần còn lại của thế giới nên làm gì?

Dù có những nguyên nhân khách quan dẫn đến việc 3 siêu sao của Liverpool đều tiến gần đến việc trở thành cầu thủ tự do, có một xu hướng lớn hơn: Các ngôi sao sẽ để hợp đồng của mình đáo hạn, qua đó đặt các CLB vào thế đối đầu lẫn nhau để giành được mức lương cao nhất có thể. Hãy nhìn vào trường hợp của Kylian Mbappe.

Xét đến việc đàm phán để đạt tình huống có lợi nhất cho bản thân, Salah không thể làm tốt hơn hiện tại. Anh đang tiến đến giai đoạn mà các CLB lớn khác ngoài nước Anh có thể đưa ra lời đề nghị. Anh tạo áp lực lên đội bóng bằng các bình luận công khai và quan trọng nhất, anh đã thi đấu cực kỳ xuất sắc từ đầu mùa. Hầu hết người hâm mộ Liverpool cũng như bóng đá nói chung đều xem việc đội bóng tái ký hợp đồng với anh là điều hiển nhiên.

Thật khó để bàn về di sản hay những thứ tương tự, bởi đây là sự nghiệp của Salah. Anh sẽ không ở đỉnh cao phong độ lâu nữa, nên anh sẽ làm bất cứ điều gì mình muốn trong những mùa giải cuối cùng này. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể nói về các lựa chọn mà Salah có.

Theo FBref, Salah đang kiếm được 23,6 triệu USD mùa này. Anh đang nhận mức lương tương đương với Casemiro (Manchester United); điều đó đã nói lên tất cả về 2 CLB này. Và anh chỉ kiếm ít tiền hơn Dusan Vlahovic (Juventus), David Alaba (Real Madrid), Erling Haaland (Manchester City), Harry Kane (Bayern Munich), Mbappe (Real Madrid) và Lewandowski (Barcelona).

Các đội khác trả 20 triệu USD trở lên cho ít nhất 1 cầu thủ mỗi mùa gồm có Atletico Madrid (Jan Oblak) và PSG (Ousmane Dembele và Lucas Hernandez). Như vậy, chúng ta có 9 đội bóng có khả năng trả lương cho Salah: Cả 2 CLB thành Manchester, Real Madrid, Bayern Munich, Barcelona, Juventus, Atletico Madrid và PSG.

Sẽ rất ngạc nhiên nếu anh chuyển đến 1 CLB khác ở Anh, vì vậy cả United và City đều bị gạch tên. Xét trên khía cạnh nước Anh sở hữu 6 trong số 10 đội bóng giàu nhất thế giới, điều này giúp mọi thứ trở nên đơn giản hơn rất nhiều.

Ở phần còn lại của châu Âu, 1 cầu thủ chạy cánh thứ tư sẽ không giải quyết được vấn đề của Real Madrid, cộng với việc có vẻ như Salah vẫn còn oán giận về những gì đã xảy ra với Sergio Ramos trong trận chung kết Champions League năm 2018. Cả Juventus và Atletico Madrid đều là những bước lùi đáng kể về chất lượng so với Liverpool. Bayern Munich sẽ lo ngại vì những gì đã xảy ra với thương vụ Sadio Mane. Họ cũng đã chi số tiền lớn để mua Michael Olise, người chơi cùng vị trí với Salah vào mùa hè năm ngoái.

Barcelona có thể sắp có 1 khoảng trống lớn trên hàng công khi hợp đồng của Lewandowski đáo hạn vào cuối mùa này. Nhưng vị trí của Salah đã được thay thế bởi Lamine Yamal, 1 trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới và trẻ hơn Salah tới 15 tuổi. Có thể Barcelona sẽ tìm ra cách sắp xếp một bộ 3 tấn công linh hoạt gồm Yamal, Raphinha và Salah. Điều này có thể xảy ra, nhưng khả năng không xảy ra cao hơn.

Vì vậy, PSG dường như là ứng viên phù hợp nhất. Họ đang cải tổ đội hình và xây dựng lại đội bóng xoay quanh các cầu thủ trẻ hơn, chủ yếu là người Pháp. Tuy nhiên, vấn đề là họ được cho là đội bóng giàu nhất thế giới nhưng lại không có ngôi sao nào.

Salah sẽ ngay lập tức giải quyết vấn đề đó. Anh đang là ứng cử viên hàng đầu cho Quả Bóng Vàng và chắc chắn ban lãnh đạo PSG sẽ xem điều này như một chiến quả lớn, nhất là sau khi Mbappe rời đi. Dù Salah thường chơi ở cánh và PSG đã có nhiều tài năng trẻ ở vị trí này, anh có thể sẽ giải quyết vấn đề lớn nhất của họ: Không có 1 cầu thủ ghi bàn chủ lực.

Mặc dù Bradley Barcola đang thi đấu xuất sắc ở Ligue 1 với 10 bàn thắng, anh thực sự gặp khó khăn ở Champions League, nơi anh chỉ thực hiện được 6 pha dứt điểm trong 5 trận. Salah sẽ đảm bảo cứ 2 trận sẽ có ít nhất 1 bàn thắng, chưa kể khả năng kiến tạo xuất sắc. Anh không phải là 1 trung phong thực thụ, nhưng HLV Luis Enrique có đủ kinh nghiệm để giải quyết vấn đề này.

PSG đã cố gắng ký hợp đồng với Salah nhiều lần trong quá khứ và sẽ một lần nữa đưa ra sự quan tâm vào mùa hè này. Với việc không còn phải trả lương cho Mbappe và đội bóng cần 1 ngôi sao mới, PSG có thể dễ dàng biến Salah thành cầu thủ được trả lương cao nhất thế giới. Và không giống như hầu hết các CLB khác, ngân sách của họ có thể dễ dàng chịu đựng 1 vài mùa giải trả lương cho Salah như một siêu sao, ngay cả khi anh không còn đạt phong độ đỉnh cao. Họ không phải là đối thủ trực tiếp của Liverpool tại châu Âu và vẫn có thể cho Salah cơ hội cạnh tranh danh hiệu Champions League.  

Mặc dù luôn có sự quan tâm tiềm năng từ Saudi Arabia, PSG có thể sẽ là CLB duy nhất sẵn sàng đưa ra thỏa thuận tốt hơn so với những gì Liverpool có thể đề nghị – nếu họ thực sự muốn giữ chân anh. Vì vậy, bất chấp những gì được bàn tán sau gần như mỗi trận đấu ở thời điểm này, vẫn có khả năng rất lớn rằng Salah sẽ chơi cho Liverpool vào thời điểm này năm sau. Thêm vào đó, nếu họ gia hạn hợp đồng với anh, anh vẫn có thể rời đi sau đó. Trong kịch bản đó, anh vẫn sẽ được tăng lương và Liverpool sẽ nhận được một khoản phí chuyển nhượng từ 1 thương vụ tiềm năng. Đây dường như là cách tốt nhất để làm hài lòng tất cả mọi người.

Nhưng cho đến khi đó, bạn nên làm quen với điều này: Salah sẽ tiếp tục ghi bàn, Liverpool sẽ tiếp tục giành chiến thắng và ai đó sẽ tiếp tục đặt câu hỏi tại sao chưa có ai tìm ra cách đảm bảo cả 2 điều ở trên tiếp tục xảy ra ở mùa giải tới.

Theo ESPN