Nhãn quan thượng thừa và những đường chuyền chết chóc của James Maddison

Trong những năm gần đây, không nhiều tân binh của Tottenham Hotspur có thể vừa hoà nhập với đội bóng mới, vừa tạo nên được những ấn tượng mạnh mẽ một cách nhanh chóng như James Maddison.

Maddison không chỉ tạo ra tác động to lớn trên sân đấu, thông qua những bàn thắng (2), những pha kiến tạo (4), khả năng sáng tạo, khả năng rê dắt bóng từ dưới sâu, khả năng thực hiện bóng ch.ết và khả năng lãnh đạo trong vai trò đội phó kể từ khi anh chuyển tới đội bóng này từ Leicester City hồi mùa hè, mà còn hoàn toàn hoà mình vào CLB và kỷ nguyên mới của nó. Chàng trai này đã không cần mất quá nhiều thời gian để được các đồng đội mới, HLV trưởng Ange Postecoglou và người hâm mộ cực kỳ nể trọng.  

Trong khi nhiều khía cạnh tích cực trong lối chơi và bộ kỹ năng của Maddison đã trở nên quá quen thuộc đối với những người thường xuyên theo dõi Leicester trong các mùa giải gần đây, chẳng hạn như sự năng động ở khu vực 1/3 cuối sân đối thủ, những tình huống thực hiện bóng ch.ết đẳng cấp, hay khả năng ghi bàn với những cú sút xa, thì 6 trận đấu mà anh đã chơi trong màu áo Spurs cho đến nay có thể đã gây bất ngờ với những người không biết rõ về khả năng chuyền bóng đa dạng của ngôi sao người Anh. 

Maddison đã thực hiện nhiều kiểu đường chuyền khác nhau, qua đó phản ánh sự linh hoạt tuyệt vời của chàng trai này, giúp anh có thể chơi tốt ở bất kỳ vị trí nào tại trung tuyến (ví dụ, anh đã có một khoảng thời gian chơi lùi sâu trong trận thắng Bournemouth, đây là một vai trò mà anh từng đảm nhận trong một thời gian ngắn tại Leicester vào mùa giải 2018-19, khi họ được dẫn dắt bởi Claude Puel).

Tiền vệ 26 tuổi không chỉ mang đến những phẩm chất của một số 10 sáng tạo đã thiếu vắng ở Spurs kể từ khi Christian Eriksen chuyển đến Inter Milan gần 4 năm trước, mà còn hơn thế nữa. 

Khả năng chuyền bóng của Maddison có thể được mô tả là “nhạc nào cũng chơi, điệu nào cũng nhảy”: Chuyền cự ly ngắn, chuyền cự ly trung bình, chuyền cự ly dài, chọc khe, tạt bóng, lốp bóng, chuyền bằng má ngoài, chuyền theo kiểu điệu nghệ, chuyền kiểu đơn giản và dứt khoát, chuyền một chạm và chuyền bằng chân trái. Anh hoàn toàn ổn với việc sử dụng khả năng này tại những khu vực dưới sâu, nhưng để không phí phạm nó thì “sân khấu” của Maddison nên là bên phần sân đối thủ, nơi mà anh là một trong các cầu thủ nổi bật nhất tại Premier League, chủ yếu nhờ vào nhãn quan và kỹ thuật thượng thừa của anh.  

“Tôi thích việc cậu ấy có thể tìm thấy những khoảng trống đó,” HLV trưởng Gareth Southgate của đội tuyển Anh nói về Maddison hồi đầu năm nay. “Cậu ấy xoay người và chuyền bóng về phía trước, trong thời đại ngày nay không có nhiều cầu thủ dám thường xuyên chuyền bóng về phía trước đâu.”

Bản đồ bên dưới thể hiện mọi đường chuyền tịnh tiến bóng (được định nghĩa là những đường chuyền đưa bóng đến gần hơn với trung tâm khung thành đối thủ 25%) mà Maddison đã thực hiện cho Tottenham. 

Nó cho thấy anh có thể di chuyển khắp sân đấu và thực hiện những đường chuyền sắc bén vào vòng cấm – tính riêng các tình huống mở, không một cầu thủ nào ở Premier League mùa này thực hiện các pha bóng như vậy nhiều hơn con số 25 của anh – cũng như một số đường chuyền dài chéo sân và dọc đường biên. 

Thông qua các đường chuyền đầy sáng tạo đưa bóng về phía trước, nhãn quan tuyệt vời của Maddison cũng được thể hiện rất rõ; anh thường liếc nhìn về phía trước khi biết mình sắp nhận bóng và thường chơi với tư thế ngẩng cao đầu. 

“Những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới có khả năng đánh giá tình huống nhanh nhất,” Maddison phân tích trên The Athletic vào năm 2019. “Họ ‘đọc’ tình huống và biết trước những gì mình cần làm để đưa quả bóng lên phía trên. Lionel Messi luôn đi trước những kẻ theo kèm mình 2 hoặc 3 bước khi anh ấy nhận bóng. Những cầu thủ chậm chạp trong việc đọc tình huống sẽ không thể thi đấu ở cấp độ cao nhất.

“Trước khi bạn nhận bóng – đặc biệt là khi, giống như tôi, bạn có rất nhiều tình huống nhận bóng ở những vùng không gian giữa các tuyến – bạn phải nắm bắt được vị trí của tất cả các hậu vệ, cũng như việc mình nên chạm bóng ra sao, một cú chạm giúp bạn tiến lên phía trước hay lùi lại nếu tay hậu vệ đang làm việc tốt. Những chi tiết như thế này phải loé lên trong đầu bạn với tốc độ thật nhanh.”

Chỉ sau 7 trận khoác áo Spurs, chúng ta đã được thấy rất nhiều ví dụ về khả năng đi trước đối thủ một bước của Maddison. 

Trong tình huống dưới đây, diễn ra trước Manchester United, anh sắp nhận một đường chuyền từ Cristian Romero và nhận thấy Pedro Porro đang chuẩn bị thực hiện một pha bức tốc vào khu vực 1/3 cuối sân đối thủ:

Maddison đã tung ra một cú lốp bóng một chạm đưa bóng bay qua đầu hàng thủ Man United, anh biết rằng tốc độ của Porro sẽ giúp đồng đội người Tây Ban Nha nhận được bóng:

Porro đã thực sự lấy được bóng, nhưng đáng tiếc là sau đó anh lại tung ra một cú sút đi chệch khung thành:

Tình huống tiếp theo diễn ra trong trận đấu với Burnley trên sân khách. Destiny Udogie vừa có một pha đi bóng từ vị trí hậu vệ trái vào trong khu trung tuyến, nhưng Maddison chẳng hề di chuyển. Anh hoàn toàn đứng im bất động, chờ đợi Udogie chuyền bóng cho mình và biết rằng Manor Solomon (đang ở ngoài khung hình) đang thực hiện một pha băng lên ở cánh trái của Tottenham:

Một lần nữa, Maddison tung ra một đường chuyền một chạm, lần này là bằng má ngoài chân phải; Solomon sẽ bắt kịp được bóng và thực hiện một quả tạt tầm thấp vào vòng cấm:

Maddison đã có 4 pha kiến tạo chỉ sau 6 lần ra sân ở Premier League 2023-24, và con số đó đáng lẽ ra đã có thể lớn hơn nữa nếu các đồng đội của anh dứt điểm tốt hơn. 

Trong trận đấu với Bournemouth đã đề cập ở trên, ngôi sao người Anh đã có một pha cầm bóng đột phá từ bên phần sân nhà và vượt qua một đối thủ cùng ý định tìm đến một vị trí lý tưởng để đưa quả bóng đến cho Richarlison:

Đường chuyền đó đã được thực hiện với lực ra chân hoàn hảo:

…tuy nhiên, vì thiếu tự tin nên Richarlison đã không dứt điểm một chạm ngay từ vị trí này, thay vào đó anh thực hiện thêm một pha chạm bóng nữa để di chuyển cắt vào phía trong, và cơ hội đã trôi qua đầy đáng tiếc:

Trong tình huống dưới đây, cũng chính Richarlison là người được hưởng lợi từ một đường chuyền xuất sắc của Maddison, khi Spurs đối đầu với Brentford:

Cũng giống như trong ví dụ lấy từ trận đấu với Bournemouth, đường chuyền này đã bay đi với lực hoàn hảo. Lần này, Richarlison có một góc sút khó hơn, và anh đã không thể dứt điểm trúng đích:

Maddison dường như luôn đi trước những người khác một bước nhờ nhãn quan phi phàm của mình. 

Trong tình huống dưới đây, diễn ra trước Sheffield United, anh đã ngay lập tức nhận ra pha tăng tốc của Porro và tung ra một đường chuyền đầy tham vọng đưa bóng bay qua hệ thống phòng ngự của đối thủ:

Lần này Porro đã không thể nhận được bóng, nhưng ý đồ và cách thực hiện nó của Maddison có thể được đánh giá là gần như hoàn hảo:

“Quan trọng nhất là bản năng và khả năng nhận thức, hiểu biết những gì đang diễn ra trên sân đấu,” Maddison từng nhận định. “Liệu phương án nào sẽ hợp lý hơn, thực hiện ngay một pha chọc khe hay giữ quả bóng lại thêm một chút nữa vì bạn và các đồng đội đã đuổi theo nó trong vài phút? Thông qua việc luyện tập chăm chỉ và thường xuyên thực hành, mấy chuyện này sẽ trở thành bản năng thứ hai của bạn. Bạn phải nắm bắt được vị trí của cả đối thủ lẫn đồng đội.

“Bạn phải liên tục đánh giá những gì đang diễn ra quanh mình, tìm ra các phương án chuyền bóng lý tưởng nhất hoặc cách di chuyển hay nhất.”

Những cầu thủ chuyền bóng vào vòng cấm nhiều nhất ở Premier League 23/24 cho đến nay

Đồ thị dưới đây thể hiện những tình huống chuyền bóng mà Maddison thường thực hiện nhất ở mùa giải này, một lần nữa chứng minh sự đa dạng trong khả năng chuyền chọt của anh.

Chúng ta có thể thấy rằng ngôi sao người Anh chơi hay nhất khi hoạt động ở khu vực hành lang trong phía cánh trái, từ nơi đó anh đã tung ra rất nhiều đường chuyền tuyệt vời ra cánh hoặc vào những khu vực nguy hiểm trong trung lộ, nhưng đồng thời anh cũng có khả năng đích thân di chuyển vào trung lộ và liên kết lối chơi với những đường chuyền ngắn (đứng thứ tư trong số những kiểu tình huống chuyền bóng mà anh thường thực hiện). Kiểu tình huống phổ biến thứ ba cho thấy Maddison cũng thích tham gia sâu vào quá trình triển khai bóng của đội, còn kiểu thứ năm cho chúng ta biết rằng anh có thể thực hiện những đường chuyền cực táo bạo vào trong vòng cấm từ hành lang trong phía cánh trái. 

Vừa có thể ghi bàn, vừa là một chuyên gia kiến tạo cơ hội, sở hữu khả năng sáng tạo và chuyền bóng bậc thầy. Mức phí chuyển nhượng khoảng 40 triệu bảng thực sự là một con số quá hời…

Theo Tim Spiers, The Athletic