Những dấu vết cuối cùng, thoáng qua của sự ngây thơ đã biến mất: bóng đá, và cầu thủ vĩ đại nhất của nó, sẽ không bao giờ còn như xưa nữa.
Mùa hè 1998. Cả thế giới sục sôi chờ đợi, cầu thủ bóng đá xuất sắc nhất hành tinh và thời khắc đăng quang. Năm 1998, cả thế giới ngả mũ trước Ronaldo. Vì đẳng cấp siêu việt, và vì bản lĩnh thép trước muôn vàn áp lực. Nhưng…
![]() |
Màn hình vừa tắt những dòng giới thiệu. Des Lyman, tay MC thường chào đầu bằng một đoạn độc thoại được chuẩn bị kỹ lưỡng hoặc một câu châm biếm sắc sảo, vốn lịch lãm và điềm tĩnh. Nhưng lần này, ông không thể kìm nén sự nôn nóng truyền đi một tin tức quan trọng đến tất cả khán giả theo dõi tại nhà. Đúng hơn là, trong những năm tháng cuối cùng trước khi bóng đá trực tuyến 24/7 và mạng xã hội ra đời, cả thế giới đang hồi hộp đón chờ tin tức chấn động này. Cả thế giới, và cùng một lúc.
Không có hashtag #ronaldoout hay #R9 trending. Thế giới chỉ biết dán mắt, giỏng tai theo từng lời của Des khi ông đọc thông báo được viết vội trên tờ A4: ĐTQG Brazil không điền tên cầu thủ xuất sắc nhất hành tinh vào đội hình xuất phát cho trận chung kết World Cup 1998. Danh sách đội hình chính thức đã được nộp cho quan chức FIFA, thiếu tên Ronaldo, và thay vào đó là Edmundo.
Song chỉ ba mươi phút sau, danh sách được sửa lại. Ronaldo có tên, còn Edmundo - mệnh danh “Mãnh thú”, trở lại “chuồng” trên băng dự bị. Tại sao đây là một trong những khoảnh khắc đáng kinh ngạc nhất lịch sử World Cup? Cần phải xem xét bối cảnh trận đấu, tình hình hai đội và quan trọng nhất là chính cầu thủ đó.
![]() |
Chương 1: Chạy đà hoàn hảo và… điềm báo
Trận chung kết World Cup 1998, về lý thuyết, là cuộc giao tranh hoàn hảo mà FIFA mơ ước. Sepp Blatter vừa được bầu làm tân chủ tịch, và dường như tất cả những vì sao đã hội tụ, mang đến cho ông màn trình diễn hoàn mỹ để khởi đầu nhiệm kỳ lịch sử của mình. Trước đó thì thầy của ông, Joao Havelange, đã truyền trao người học trò giải đấu vừa được mở rộng ra 32 đội. Để giờ đây, sau 63 trận đấu, chúng ta đang nóng lòng trước chung kết trong mơ: Nam Mỹ đấu châu Ậu, ĐKVĐ đại chiến chủ nhà, Nike đấu Adidas, Jogo Bonito chiến Joie de Vivre; và tất nhiên, Zinedine Zidane giáp mặt Ronaldo de Lima. Tất cả sẽ diễn ra trên chiếc đại sân khấu vừa khai trương - Stade de France, ngay tại Paris, Thành phố Tình yêu.
Trước đó, câu chuyện bắt đầu từ năm 1997, với phi vụ Ronaldo từ Barcelona sang Inter Milan với phí chuyển nhượng 27 triệu đô-la. Thời điểm đó, tài năng 20 tuổi vừa trở thành người trẻ nhất lịch sử giành giải Cầu thủ Xuất sắc nhất năm của FIFA. Cuộc đổi dời từ La Liga sang Serie A diễn ra liền mạch, gần như không suy giảm phong độ ghi bàn và những màn trình diễn tài hoa. Giải Cầu thủ Xuất sắc nhất năm FIFA lần thứ hai và quan trọng hơn, Quả bóng Vàng thế giới đã về tay anh vào giữa mùa 1997-98.
Khi World Cup cận kề, ngôi sao tấn công đã lận lưng đến 25 bàn tại một môi trường khắc nghiệt, với những hàng thủ siêu chắc chắn của Serie A. Anh được vinh danh Cầu thủ Xuất sắc nhất giải và thể hiện tuyệt vời trong trận chung kết UEFA Cup 1998 với Lazio.
O Fenômeno (Người ngoài hành tinh) mới bước sang tuổi trưởng thành được hai năm, nhưng đã tạo ra những màn trình diễn vượt xa tuổi đời còn non trẻ của mình.
Bàn thứ ba mang tính chốt hạ vào lưới Lazio là một nỗ lực đậm dấu ấn Ronaldo - canh thời gian chạy chỗ hoàn hảo, dốc thẳng về phía khung thành rồi lừa qua cả thủ môn. Những pha đảo chân của anh khiến Luca Marchegiani loạng choạng ngã uỵch trong pha đối mặt.
![]() |
Đó là tháng 5/1998, chỉ một tháng trước ngày hội bóng đá lớn nhất thế giới, nơi dường như khó tránh chuyện Ronaldo để lại dấu ấn khó phai. Anh thực sự đã làm được điều đó, chỉ là, theo cách mà không ai ngờ tới.
Trước thềm World Cup, lại là Nike thuê đạo diễn phim hành động John Woo để “cook” thêm một đoạn quảng cáo mang tính biểu tượng. Lần này, họ quy tụ toàn bộ đội hình World Cup của Brazil, từ Cafu, Roberto Carlos, Rivaldo, Denílson đến Romário và tất nhiên, ngôi sao của chương trình, Ronaldo. Bản nhạc nền tinh túy Brazil, Mas Que Nada, làm tăng thêm vẻ đẹp độc đáo, ngẫu hứng của bóng đá samba.
Những cầu thủ đang ra vẻ buồn chán tại một sân bay đông đúc, được trao cho một quả bóng để gây náo loạn và gieo vào lòng tất cả những người hâm một trên thế giới niềm tin rằng ĐT Brazil này, và đặc biệt là Ronaldo, sẽ tạo ra một World Cup thật xuất sắc để gợi nhớ năm 1970 thần thánh.
Song, đoạn quảng cáo lại kết thúc với cảnh Ronaldo sút trúng cột dọc của một khung thành tạm bợ và rồi nhăn mặt trước pha bỏ lỡ đáng tiếc khi máy quay bắt cận dung nhan của chàng trai trẻ. Hóa ra, mười giây cuối kịch bản tưởng vô hại ấy, lại là điềm báo chính xác nhất.
![]() |
Chương 2: Bùng cháy những màn so tài
Với tư cách ĐKVĐ, Brazil xuất quân ngay trận khai mạc và muốn hô dõng dạc tham vọng bảo vệ chiếc cúp giành được 4 năm trước. Quan trọng hơn, họ muốn cho thấy bộ mặt đúng chất hơn, khi tập thể 1994 - được dẫn dắt bởi tay đội trưởng mang phong cách châu Âu, Carlos Dunga - đã lên ngôi với một tác phong trái ngược hoàn toàn niềm tự hào Jogo Bonito.
Trước khi tiếng còi trọng tài vang vọng Stade de France, báo hiệu trận mở màn gặp Scotland, cả hành tinh nín thở, nguyện cầu các vị thần bóng đá phù hộ Ronaldo, để anh có thể truyền cảm hứng cho ĐT Brazil tái hiện các màn trình diễn thần thoại năm xưa.
90 phút sau, một màn trình diễn tẻ nhạt, thiếu cảm hứng chỉ có thể mang về chiến thắng 2-1 cho HLV Mario Zagallo. Song chiến thắng 3-0 toàn diện trước Morocco ở lượt thứ hai đã chứng kiến Người ngoài hành tinh chính thức ra mắt giải đấu.
Phút thứ 9, một đường chuyền chéo cánh từ Rivaldo đã loại bỏ toàn bộ hàng thủ đối phương. Và rồi khi bóng nảy lên trên vạch 16m50, Ronaldo lao đến, không hề giảm tốc, tung luôn cú sút sấm sét vào góc lưới. Bàn thắng giải thích vì sao anh đang được xem là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới.
![]() |
Trận thua sốc 1-2 trước Na Uy sau đó không thể ngăn Brazil đứng đầu bảng, nhưng vẫn đủ để chỉ ra vấn đề: dù nắm trong tay đội hình tài năng nhất cùng cầu thủ hay nhất, thật bất hợp lý khi Zagallo vẫn khăng khăng với thứ triết lý quá bài bản và sách vở. Ông quá lo lắng về những điểm yếu ở hàng thủ và quên trao quyền tự do cho những cầu thủ sáng tạo. Có thể khẳng định, đây vẫn không phải là đội tuyển Brazil với sự phóng khoáng rực rỡ như những người tiền bối 1982.
Thực tế thì bất chấp thất bại đó, Brazil vẫn là ứng viên hàng đầu cho chức vô địch. Vị trí nhất bảng A giúp họ tái ngộ đối thủ quen thuộc ở khu vực Nam Mỹ, Chile, đội sở hữu cặp tấn công đáng gờm Marcelo Salas và Ivan Zamorano. Tiếc thay cho họ, đây chính là lúc cả thế giới chứng kiến Ronaldo bừng tỉnh trên đất Pháp, thống trị trận đấu như những gì anh đã làm trong màu áo PSV, Barelona và Inter.
Một quả phạt đền thành công ngay trước giờ nghỉ giúp Brazil dẫn 3-0, trước khi anh ghi bàn thứ hai khi trận đấu còn gần 20 phút, góp công lớn vào đại thắng 4-1 của Selecao. Sau khởi đầu chệch choạc, CĐV Brazil và cả các khán giả trung lập hi vọng đây sẽ chính là ngòi nổ, khơi dậy một sự bùng nổ của cả Brazil và Ronaldo trong phần còn lại của giải đấu.
Ở tứ kết, họ đối đầu Đan Mạch và tạo nên một trận cầu kinh điển. Những chú lính chì bất ngờ vươn lên dẫn trước ở phút thứ hai, nhưng Selecao ngược dòng 2-1 chỉ sau 25 phút. Bàn gỡ 2-2 của Brian Laudrup được tiếp nối bằng pha lập công thứ hai của Rivaldo. Tất cả diễn ra chỉ trong một giờ thi đấu.
Có lẽ Zagallo phần nào đúng khi thận trọng, nhưng khi đội bóng này có khả năng bùng cháy những màn so tài đầy phấn khích, cả thế giới như cầu xin ông hãy để họ chơi với sự uyển chuyển và ngẫu hứng như trong những thước phim ở sân bay John Woo.
Tại Bán kết, Brazil chạm trán Hà Lan, một đội cũng sở hữu nguồn tài năng dồi dào đặc biệt là Dennis Bergkamp, người đã ghi bàn thắng huyền thoại vào lưới Argentina ở đúng phút cuối cùng trận Tứ kết. Trong khi Brazil là ứng viên hàng đầu trước khi giải khởi tranh, Hà Lan mới là đội khiến mọi người phải chú ý với những màn trình diễn bão táp của họ. Với nhiều người, họ mới là tập thể xuất sắc nhất còn trụ lại cuộc đua.
![]() |
Ronaldo, như một ngọn lửa được thổi bùng, ngày càng thăng hoa qua từng vòng loại trực tiếp, ảnh hưởng sâu sắc đến hành trình tiến bước của Brazil. Ngay sau giờ nghỉ, chính anh chứ không ai khác là người mở tỷ số. Bàn thắng lần này không mỹ miều mà thể hiện độ sắc lạnh, là dẫn chứng cho việc anh ghi được nhiều bàn đến vậy ở độ tuổi còn rất trẻ.
Một đường chuyền xé toang hàng phòng ngự khác đưa Ronaldo thoát xuống phía sau lưng hậu vệ Frank de Boer. Quả bóng nảy lên đầy khó chịu được anh chế ngự ngay lập tức bằng cái má ngoài chân trái, che chắn nó khỏi sự truy cản của hậu vệ đang lùi về. Sự khéo léo của pha chạm bóng đầu tiên là tiền đề để tung ngay cú sút sớm bằng chính cái chân trái đó. Bóng xuyên thẳng qua khoảng không dưới người Edwin van der Sar, lúc này còn chưa kịp định vị bản thân.
Khả năng phán đoán, thăng bằng, kiểm soát, kỹ thuật và quyết định - tất cả đều được thể hiện trong một, hai giây đó. Không ngoạn mục như nhiều bàn thắng khác anh từng ghi, nhưng nó tóm gọn hoàn hảo những phẩm chất độc đáo của anh. Đó là một tiền đạo đang ở đỉnh cao phong độ, là đối thủ mà bạn không thể lơ là dù chỉ một khắc.
![]() |
Khi trận đấu chỉ còn 3 phút nữa, Patrick Kluivert gỡ hòa cho Hà Lan. Đây không chỉ là kỳ World Cup 3
Câu chuyện chi tiết nhất về mùa giải kỳ diệu duy nhất của huyền thoại Ronaldo de Lima tại Barcelona, nơi khởi sinh một vị thần.