Mikel Merino: ‘Chìa khóa vạn năng’ của Arsenal

Xuất phát như một “số 9” song lại hiện diện hầu như khắp mặt sân và kiến tạo cả hai bàn trong thắng lợi 2-1 trước Real Madrid ở tứ kết lượt về Champions League, thật khó định nghĩa Mikel Merino là tiền đạo, tiền vệ tấn công hay tiền vệ phòng ngự của Arsenal. Nhưng có cách nhìn nhận khác, dễ hiểu hơn về cầu thủ người Tây Ban Nha này: Anh là “chiếc chìa khóa vạn năng” mà bất cứ HLV nào cũng muốn.

NGƯỜI HÙNG TỎA SÁNG Ở MỌI VỊ TRÍ

Khi M ung dung tung ra đường chọc khe để Bukayo Saka thoát xuống nhận bóng và dứt điểm tung lưới Thibaut Courtois, các cầu thủ Real Madrid không ai kịp phản ứng. Vẻ mặt thất thần của trung vệ thép Antonio Rudiger bên phía đội chủ nhà sau khi trái bóng nằm gọn trong lưới càng khắc họa rõ sự bất ngờ của Kền Kền Trắng.

Nó gợi lên khung cảnh của một vụ trộm ngân hàng, với những “siêu đạo chích” hỉ hả ăn mừng trên chiếc xe đầy vàng rời đi và các nhân viên bảo vệ thẫn thờ, hoảng loạn nhìn vào những ngăn kéo trống rỗng.

Và trong một tình huống phản công tốc độ diễn ra sau đó khoảng 25 phút, vẫn Merino tung ra đường kiến tạo chính xác để Gabriel Martinelli băng lên dứt điểm tung lưới Courtois, ấn định thắng lợi 2-1 chotrước Real Madrid trong trận tứ kết lượt về Champions League.

Mikel Merino được trang Whoscored chọn là cầu thủ xuất sắc nhất trận tứ kết lượt về Champions League giữa Real Madrid và Arsenal, với 8,3 điểm.

Đó là lần thứ 3 và 4 ở mùa giải này, Merino dọn cỗ cho đồng đội lập công. Nhưng anh không chỉ kiến tạo. Anh còn ghi bàn, để trực tiếp đem về những thắng lợi, những điểm số quan trọng cho Arsenal.

Trước khi tỏa sáng với 2 đường kiến tạo ở trận tứ kết lượt về Champions League gặp Real Madrid, Mikel Merino chính là tác giả của bàn ấn định thắng lợi 3-0 trước Kền Kền Trắng tại trận lượt đi - dĩ nhiên - trong vai trò trung phong bất đắc dĩ.

Trước nữa, tiền vệ 28 tuổi với ngoại hình cao lớn này ghi 1 bàn và kiến tạo 1 bàn trong chiến thắng hủy diệt 7-1 của Arsenal trước PSV tại vòng 1/8. Cũng chính anh trước đấy 1 tuần đã ghi bàn trong cả 2 thắng lợi của Arsenal trước Chelsea và Fulham tại Premier League: Một bàn mở tỷ số và một bàn ấn định chiến thắng.

Vẫn còn nhiều ví dụ khác nữa, chẳng hạn như 2 bàn của Merino trong trận Arsenal đánh bại Leicester hồi tháng Hai hay cú đánh đầu tung lưới Liverpool tại vòng 9 Premier League. Tất cả những dữ liệu ấy đều dẫn tới một kết luận rõ ràng: Merino thường xuyên sắm vai người hùng trực tiếp mở ra thắng lợi, hoặc giật về điểm số quý giá cho Pháo Thủ.

Khó có thể đòi hỏi nhiều hơn ở một cầu thủ chỉ mới gia nhập Arsenal từ tháng 8 năm ngoái và chủ yếu vào sân từ ghế dự bị trong phần lớn nửa đầu mùa giải. Nhưng vấn đề còn đáng nói hơn thế, bởi Merino không phải tiền đạo. Anh là một tiền vệ trung tâm, và phải đóng thế vai trò trung phong một cách bất đắc dĩ để khỏa lấp cuộc khủng hoảng tiền đạo của HLV Mikel Arteta.

Khi Arteta mua Merino về từ Sociedad với giá 32 triệu bảng, không ít CĐV Arsenal đã tự hỏi rằng, tại sao đội bóng lại đưa về một tiền vệ trung tâm khi đã có Declan Rice quá hay ở vị trí đó trong lúc hàng công rất cần bổ sung một trung phong? Nhưng giờ, có lẽ chẳng ai hỏi như thế nữa. Vì Merino, giống như một công chức quyết giữ ghế giữa làn sóng cắt giảm nhân sự, đang làm tất cả mọi phần việc được giao thêm với sự xuất sắc đáng kinh ngạc.

Tính trên mọi đấu trường mùa này, Merino có 26 trận đá ở vị trí tiền vệ trung tâm, 11 trận sắm vai trung phong và 1 trận đá tiền vệ tấn công cho Arsenal. Không có đồng đội nào chơi nhiều vị trí hơn anh và cũng không ai ‘diễn’ tốt tất cả các vai như anh.

Khi đá tiền đạo, vị trí mà Merino chưa từng chơi trong suốt cả sự nghiệp trước đó, anh tỏa sáng. Ở vị trí tiền vệ trung tâm, anh cũng góp công lớn làm nên những thắng lợi quan trọng, như khi Arsenal đánh bại MU 2-0, vùi dập Man City tới 5-1 hay hạ gục Chelsea 1-0 ở trận derby London.

Thậm chí, trong thắng lợi trước Real Madrid ở Bernabeu, Merino còn hoạt động như một chiếc xe hybrid loại thượng hạng. Anh vừa đá “số 9 ảo” và vừa đảm nhận cả những phần việc phát sinh nơi tuyến giữa.

Với 32 lần chạm bóng, 14/19 đường chuyền chính xác, 2 cơ hội tạo ra, 2 đường kiến tạo, 2 đường chuyền quyết định, 4 lần thắng trong các pha không chiến và 4 lần phá bóng thành công, Merino trội hơn hẳn Jude Bellingham bên phía Real Madrid ở “hạng mục” tiền vệ và cũng vượt trên Kylian Mbappe của đội chủ nhà ở “hạng mục” trung phong.

So sánh Merino với 3 tiền đạo của Real Madrid trong trận tứ kết lượt về ở các chỉ số: Bàn thắng, kiến tạo, số cơ hội tạo ra, số lần chạm bóng trong khu cấm địa đối phương, số lần tranh chấp thành công.

Bản đồ nhiệt so sánh tầm hoạt động của Mikel Merino (bên phải) với Jude Bellingham (bên trái, hình trên) và Kylian Mbappe (bên trái, hình dưới).

“HÌNH ẢNH ĐẠI DIỆN” CỦA ARSENAl-ARTETA

Declan Rice, với những siêu phẩm đá phạt vào lưới Real Madrid, có thể xem như biểu tượng cho khả năng bùng nổ của Arsenal. Bukayo Saka, một viên kim cương do chính lò Arsenal tạo ra, luôn được ví như linh hồn của đội bóng này. Nhưng nếu để nói một cách khái quát về màn trình diễn cũng như cá tính của Arsenal mùa này, Merino mới là “hình ảnh đại diện” xứng đáng nhất.

Dưới tay HLV Arteta, Arsenal đang trở thành một đội bóng có khả năng thích nghi tuyệt vời. Họ chưa bao giờ thiếu khó khăn, từ cuộc khủng hoảng tiền đạo cho đến việc hàng phòng ngự thủng lỗ chỗ vì chấn thương hoặc những cơn đau đầu ở hàng tiền vệ khi mà nhạc trưởng Odegaard phải vắng mặt hồi đầu mùa. Nhưng bằng một cách nào đó, họ luôn biết cách vượt qua.

Nhìn lại sự nghiệp của Merino, có vẻ như khả năng thích nghi chính là điểm mạnh nhất của cầu thủ cao 1m89 này. Đồng đội tại Arsenal, Kieran Tierney, người đã dành mùa giải trước chơi cùng Merino theo dạng cho mượn tại Real Sociedad, mô tả anh là một “quái vật đấu tay đôi”.

Một số người coi phong cách chơi của Merino là “không phải kiểu Tây Ban Nha điển hình”. Rất khó định hình Merino ở vị trí nào, bởi anh đã được triển khai ở hầu hết mọi vị trí: trung vệ trái trong hàng thủ 3 người trong những ngày ở Đức khoác áo Dortmund, cặp trung vệ trong hàng thủ 4 người cho ĐT U21 Tây Ban Nha, “số 6”, “số 8” và “số 10” ở ĐTQG Tây Ban Nha, tiền vệ cánh phải khi ở tuyến trẻ và bây giờ là “tiền đạo” tại Arsenal.

Những người chỉ trích và các anti-fan của Pháo Thủ sẽ nói rằng, rốt cuộc Merino chẳng luyện thành tài ở vị trí nào, nên mới trở thành mẫu cầu thủ đa năng như thế. Song với những gì đang thể hiện, Merino không cần phải đáp lại các thông điệp tiêu cực ấy. Anh, cũng như HLV Arteta và mọi thành viên của CLB Arsenal, biết rằng SỰ THẬT đều sẽ được chứng minh trên sân cỏ.

Arsenal đã cho thấy họ đủ bản lĩnh và tham vọng để chinh phục chức vô địch Champions League đầu tiên trong lịch sử sau khi quật ngã đội bóng vĩ đại nhất giải đấu với tổng tỷ số 5-1. Còn Merino thì chứng tỏ, anh chính là vũ khí siêu hạng của tập thể ấy -  một thứ vũ khí có thể “biến hình” để hoạt động hiệu quả ở bất cứ hoàn cảnh nào, trước bất cứ đối thủ nào mà Arsenal đã và sẽ gặp ở mùa giải này.