Barca thăng hoa nhờ tiki-taka kiểu mới

Một hệ thống chiến thuật mới dưới thời HLV Luis Enrique đang giúp cho Barca thăng hoa và trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết…

Giai đoạn đầu mùa giải năm nay, sau khi ban lãnh đạo đội bóng xứ Catalonia chấp nhận đầu tư mạnh tay để mang về sân Nou Camp hàng loạt bản hợp đồng đình đám (Luis Suarez, Ivan Rakitic, Jeremy Mathieu, Claudio Bravo…), các culé đã sớm kỳ vọng vào một cuộc cách mạng triệt để và toàn diện dưới triều đại tân HLV Luis Enrique. Tuy nhiên, cho đến thời điểm năm 2014 chính thức khép lại, Barca vẫn chỉ là một “công trường” ngổn ngang không hơn không kém. Cụ thể, lối chơi của đội bóng chủ sân Nou Camp ở thời điểm đó chẳng khác nào một sự kết hợp hết sức “tạp nham” giữa tiki-taka và phong cách trực diện. Ngoài ra, tân binh “bom tấn” Luis Suarez (trị giá 75 triệu bảng) cũng thường xuyên thi đấu vô cùng mờ nhạt để rồi mất hút trên hàng công Barca.

Barca thang hoa nho tiki-taka kieu moi hinh anh

Barca đã giành thắng lợi trong 13 trận đấu gần nhất

Mặc dù vậy, kể từ thời điểm phải đón nhận thất bại trước Sociedad vào ngày 4/1/2015, thầy trò HLV Luis Enrique đã trở lại mạnh mẽ và liên tục giành chiến thắng trong vòng 13 trận liên tiếp. Mới đây, đội bóng xứ Catalonia cũng vừa đánh bại Man City với tỷ số 2-1 trong khuôn khổ lượt đi vòng 1/8 Champions League một cách hết sức thuyết phục. Và điều đáng chú ý hơn cả, chính là việc mũi nhọn Suarez đã nổ súng với cú đúp vô cùng quan trọng vào lưới đại diện thành Manchester, qua đó giúp đội nhà giành thắng lợi ngay trên sân Etihad. Dĩ nhiên, xét trên nhiều phương diện, sẽ có rất nhiều nguyên nhân để lý giải về việc Barca thăng hoa, từ chủ quan đến khách quan nhưng yếu tố dễ dàng nhận thấy hơn cả, chắc chắn chính là sự thay đổi đáng kể về mặt lối chơi của đội bóng chủ sân Nou Camp.

Không ít ý kiến từ phía giới chuyên môn từng nhận định rằng dưới thời Enrique, Barca đang theo đuổi một phong cách “anti tiki-taka”, tức là cầm bóng ít hơn đồng thời đẩy cao tốc độ cũng như tính trực diện trong các tình huống tấn công. Thế nhưng, thống kê lại cho thấy Barca kiểm soát bóng tới 70,6% trong mùa giải năm nay, cao hơn hẳn so với mùa 2013/2014 (63,7%). Mặc dù vậy, sự khác biệt quan trọng nhất lại nằm ở những nhân tố làm nhiệm vụ điều tiết nhịp độ trên sân.

Cụ thể, trong những mùa giải trước đây, bộ đôi Xavi và Busquets luôn là những cầu thủ dẫn đầu danh sách chuyền bóng bên phía Barca, với trung bình lần lượt 82,6 và 76,7 đường chuyền mỗi trận. Tuy nhiên, bước sang năm nay, mọi thứ lại hoàn toàn thay đổi khi mà Jordi Alba mới là người thực hiện nhiều đường chuyền nhất trong đội hình đội bóng xứ Catalonia (73,4 lần). Xếp thứ nhì chính là Javier Mascherano với 72,3 đường chuyền. Cần phải nhấn mạnh rằng, cả Alba và Mascherano đều là những hậu vệ. Thậm chí, cái tên Dani Alves, một hậu vệ khác cũng có mặt trong top 4 cầu thủ chuyền bóng nhiều nhất của Barca (68,1 lần), sau Busquets (72,1 lần). Trong khi đó, các tiền vệ trung tâm làm nhiệm vụ tổ chức tấn công bên phía Blaugrana đều có chỉ số chuyền bóng ít hơn hẳn, như Xavi (66,1 lần), Iniesta (63 lần) hay Rakitic (59,3 lần). Đồng nghĩa rằng, khu vực luân chuyển bóng chủ yếu của Barca cũng dần dần tiệm cận từ giữa sân lan rộng sang hai biên và lùi sâu về hàng phòng ngự.

Trên thực tế, Busquets vẫn là nhân tố giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong cách thức vận hành chiến thuật của thầy trò HLV Enrique bởi tiền vệ người Tây Ban Nha thi đấu ngay gần với cặp trung vệ. Thậm chí, nhiều thời điểm, ngôi sao 26 tuổi còn chủ động lùi về đá như một “libero” để đảm bảo khả năng đánh chặn từ xa cho đội bóng chủ sân Nou Camp. Xét trên nhiều khía cạnh, khi mà phạm vi luân chuyển bóng được mở rộng nhiều hơn sang hai cánh cũng như bên phần sân nhà, tuyến giữa của Barca cũng chịu ít sức ép hơn đồng thời giảm thiểu được nguy cơ bị dính đòn từ các pha phản công nhanh của đối thủ. Mặt khác, những đường chuyền ở cự ly trung bình hoặc dài lên phía trên dành cho bộ ba Messi-Suarez-Neymar cũng giúp các tình huống lên bóng của thầy trò HLV Enrique trở nên sắc nét, tốc độ và giàu tính trực diện hơn.

Barca thang hoa nho tiki-taka kieu moi hinh anh 2

Sự thay đổi về phong cách thi đấu của Messi giúp Barca tấn công biến hóa và linh hoạt hơn

Bên cạnh đó, cũng cần phải nói thêm đến sự thay đổi về phong cách thi đấu của Messi kể từ đầu mùa đến giờ. Bất chấp việc xuất phát trong vai trò của một tiền đạo cánh phải hay trung tâm, M10 vẫn thường xuyên chủ động di chuyển vào giữa sân để tham gia nhiều hơn vào lối chơi chung của đội bóng. Tính trung bình, chân sút người Argentina thực hiện được 61,5 đường chuyền trong mùa giải năm nay, cao hơn con số 45,3 đường chuyền ở mùa trước. Cho đến thời điểm hiện tại, Messi cũng chính là cầu thủ thực hiện nhiều pha kiến tạo thành công nhất cho Barca (15 đường chuyền thành bàn trên mọi đấu trường). Vô hình chung, việc ngôi sao 27 tuổi thi đấu như một “số 10” thuần túy cũng giúp cho khả năng tấn công của đội bóng xứ Catalonia phần nào trở nên đa dạng và biến hóa hơn, với minh chứng điển hình là hiệu suất ghi bàn của đối tác Neymar được cải thiện đáng kể (24 bàn/27 trận).

Cho đến thời điểm này, vẫn chưa thể kết luận một cách chính xác về khả năng thành công của cuộc cách mạng mà Enrique đang thực hiện tại sân Nou Camp. Nhưng ít nhất, sau khoảng thời gian chệch choạc lên đến gần nửa mùa giải, có vẻ như nhà cầm quân người Tây Ban Nha cũng dần dần tìm ra công thức chiến thắng dành cho Blaugrana. Đó là một phiên bản “tiki-taka kiểu mới”, vẫn cầm bóng nhiều nhưng phân bổ khu vực kiểm soát bóng bao quát và rộng hơn, đồng thời triển khai lối chơi tấn công một cách đa dạng và linh hoạt dựa trên nền tảng hàng tiền đạo hoạt động hiệu quả.

Xem thêm video trận Man City 1-2 Barcelona (Vòng 1/8 Champions League 2014-2015)