Có rất nhiều ví dụ đã xuất hiện, và chúng là những hình ảnh hoàn toàn lạ lẫm so với những khoảnh khắc thiên tài vẫn thường được tạo ra nhiều như cơm bữa của Messi, kể từ chiến thắng trước Borrussia Dortmund trên sân Camp Nou. Mọi chuyện được bắt đầu kể từ khi Koke, trong trận đấu thứ 300 của anh tại La Liga, đã có một trình diễn để đời của sự nghiệp khi liên tục phá rối, cản trở và bóp nghẹt Messi trong đêm đầu tiên của tháng 12. Chỉ đến khi cầu thủ 27 tuổi của Atletico Madrid có một chút lơ là trong nhiệm vụ theo kèm Messi của anh vào những phút cuối cùng của trận đấu, cầu thủ người Argentina mới có thể tỏa sáng bằng một pha đập nhả một-hai với Luis Suarez và tung ra một cú sút bóng xoáy đáng sợ đánh bại Jan Oblak, giúp Barcelona giành chiến thắng với tỷ số 1-0. Trong xuyên suốt phần lớn trận đấu, sẽ không ai có thể chối cãi về cái sự thật rằng, Messi đã hoàn toàn bị loại ra khỏi cuộc chơi, bị dồn ép đến những vị trí không thuận lợi, liên tục kiểm soát bóng lỗi và nhìn chung là đã bị làm cho gần như “tắt điện”.

Tôi hoàn toàn hiểu rõ rằng năng lực thiên tài của Messi vẫn còn nguyên vẹn, rằng khát khao vinh quang của anh vẫn lớn chẳng thua gì kích thước của cả một lục địa. Nhưng điều đó sẽ không thể xóa bỏ cái sự thật đã diễn ra trong vài tuần qua. 

Đặc biệt là trước những Real Sociedad, Atleti, Alaves và Espanyol, Messi đã thể hiện một hình ảnh thiếu năng lượng, hơi có chút không tự tin trong những pha first-touch của mình, dễ bị ngăn cản hơn, dễ nắm bắt hơn và dễ đoán hơn.

Điều kì lạ nhất là ngay cả khi anh thật sự đứng trước những khoảnh khắc có thể tạo ra sự khác biệt, nhưng dường như cầu thủ người Argentina đang phải mất 2-3 giây để nhìn ra một đường chuyền hoặc đưa ra một quyết định, khi mà thông thường, mọi tính toán trong đầu anh luôn được thực hiện chỉ trong chưa đến 1% của 1 giây. Điều đó thật kì quái. Thiếu quyết đoán ư? Chắc chắn là không phải rồi. Thiếu đi những phương án chất lượng từ các đồng đội? Cũng có thể. Nhưng sự thật là bộ não thường hoạt động với một khả năng và tốc độ siêu việt của anh đang không hề đạt đến đẳng cấp NASA như trước đây.
 

Tôi sẽ không đưa ra toàn bộ các bằng chứng, nhưng tôi khẳng định rằng mình đang lưu giữ khoảng 25 ví dụ tiêu biểu về những khoảnh khắc đầy lạ lẫm thậm chí là đối với cả một Messi ở phong độ “bình thường”, chứ đừng nói đến phiên bản “người ngoài hành tinh” của anh. Mặc dù vậy, tôi sẽ nêu ra một vài bằng chứng trong số đó.
 

Bạn đã xem trận hòa 2-2 của Barcelona trước Espanyol rồi chứ? Chỉ sau nửa tiếng, Messi đã nhận được một đường chuyền của Sergio Busquets trong một điều kiện mà anh hoàn toàn có đủ thời gian để xoay người và chạy, nhưng cầu thủ người Argentina lại để cho Naldo dễ dàng phá bóng ra khỏi chân mình. Javi Lopez đã lặp lại một tình huống tương tự chỉ 5 phút sau đó. Nhưng có lẽ, khoảnh khắc đáng chú ý nhất chính là ở phút thứ 51 của trận đấu. Khi đó, Suarez đã thu hút hai hậu vệ của đối phương, Naldo và Bernardo Espinosa, khiến một người ngã xuống, nhưng khi Messi đứng trước cơ hội mở ra một pha tấn công cực kì nguy hiểm về phía khung thành của Espanyol, thì anh lại để cho Marc Roca phá quả bóng ra khỏi ngón chân của mình một cách đơn giản, một tình huống tương tự như vậy cũng đã diễn ra sau đó 20 phút. 
 

Những khoảnh khắc đó đều không phải là do tôi tưởng tượng mà ra. Lão tướng 33 tuổi Manu Garcia đã khiến cho cái chân trái phi thường của Messi làm mất bóng rất nhiều lần trong trận đấu giữa Barcelona và Alaves. Igor Zubeldia, Mikel Merino và Diego Llorente cũng đã làm được điều tương tự trong trận đấu với Real Sociedad. 
 

Trong tất cả các trận đấu đó – tạm thời đặt một loạt những khoảnh khắc kì diệu sang một bên – Messi đều trông có vẻ khá u sầu, mệt mỏi. Những cuộc đi bộ trên sân của Messi khi ấy hoàn toàn không phải là thứ mà Pep Guardiola từng khuyên chúng ta nên nhìn nhận theo hướng khác. Người đàn ông mà Messi vẫn luôn khẳng định là vị chiến lược gia ảnh hưởng đến anh nhiều nhất từ trước đến nay đã từng chỉ ra rằng, dưới thời của ông và dưới nhiệm kì của người kế vị Luis Enrique, khi số 10 của Blaugrana đi bộ quanh sân bóng trong lúc những người đồng đội khác đang điên cuồng chạy nước rút và áo ướt đẫm mồ hôi, đó là vì anh đang “quét X-ray” các vị trí của từng cầu thủ, các khoảng trống và các cơ hội xung quanh mình – nhìn ra những thứ mà không một ai khác có thể nhìn ra, để rồi sau đó, làm những việc mà không một ai có thể ngờ tới. 
 

Những gì diễn ra khi đó là quá đỉnh cao; còn cái hình ảnh đang được thể hiện rất nhiều lần ở hiện tại chỉ đơn giản là “đi bộ”.
 

Trong vài tuần qua, cái lối đá “đi bộ” đó đã dẫn đến hệ quả là Messi liên tục bỏ qua các cơ hội để pressing đối phương, bỏ qua những cơ hội đoạt lấy các quả bóng hai; Cầu thủ người Argentina trông có vẻ thiếu nhiệt huyết, và – tôi sẵn sàng cả gan nói ra điều này – vô tâm. Một số vấn đề mà anh gặp phải khi bị cướp bóng hoặc bị bao vây đều xuất phát từ những thực tế là anh đứng cách vị trí mà mình nên ở một vài mét, chậm hơn một hoặc vài giây để phản ứng với những tình huống mất kiểm soát bóng, hoặc cực kì kém quyết liệt, năng nổ khi cố gắng bứt phá khỏi một (hoặc hai) kẻ đang đeo bám, tranh cướp bóng với mình. Ngoài ra, các câu lạc bộ của thế giới bóng đá hiện đại đang tận dụng rất tốt công tác phân tích video. 
 

Những cầu thủ từng nghĩ rằng họ có thể ngăn chặn, tắc bóng hoặc gây khó khăn cho Messi khi anh đang ở trạng thái phong độ “thần thánh”, chỉ để trải nghiệm cái thực tế rằng họ không thể làm điều đó, được nhìn thấy những người đồng nghiệp cùng đẳng cấp trình độ với mình có thể cướp bóng, cản phá, đánh bại Messi trong những tình huống tranh chấp, khiến anh “sấp mặt” trên sân trong sự bất lực, và sẽ nghĩ rằng: “Được rồi, đã đến lượt mình ‘bỏ túi’ cầu thủ xuất sắc nhất mọi thời đại.” Messi càng trông dễ bị tổn thương, sẽ càng có nhiều hậu vệ và tiền vệ trở nên tự tin hơn khi được chứng kiến điều đó, và họ sẽ càng nỗ lực hơn để bóp nghẹt anh, cùng với sự hỗ trợ của công tác pressing từ các đồng đội. 

Một phần của những gì đang diễn ra, dĩ nhiên, là đợt “sa sút” kéo dài hơn một tháng này, dù cho vẫn chứa đựng những khoảnh khắc thiên tài đủ để đưa Messi đứng trên bất kì người đồng nghiệp nào khác trong nhiều tuần, nhưng lại trông tầm thường, tệ hại hơn hẳn so với những màn tỏa sáng rực rỡ của hầu hết năm 2019 – và hầu hết phần còn lại trong sự nghiệp của anh. 
 

Việc chẩn đoán những gì đang diễn ra sẽ là một nhiệm vụ không hề dễ dàng, và chúng ta chỉ có thể đưa ra những suy đoán. Điều tồi tệ nhất đối với Barcelona hiện tại, tất nhiên, sẽ là cái viễn cảnh Messi đánh mất niềm tin vào đội bóng này, dẫn đến hệ quả là sự xuất hiện của những suy nghĩ tiêu cực trong tiềm thức, và kết quả cuối cùng là sự sa sút về phong độ. Cầu thủ người Argentina đã bất ngờ tham gia vào rất nhiều những cuộc phỏng vấn đầy kì lạ kể từ cuối mùa hè năm ngoái.

Trong khi nhấn mạnh ước muốn của anh về việc được tiếp tục gắn bó lâu dài với Barcelona, anh cũng không quên liên tục khẳng định yêu cầu cơ bản của bản thân trong việc đội bóng này cần phải duy trì được sức cạnh tranh ở đẳng cấp cao nhất để tranh đoạt các danh hiệu lớn. Hoặc, đối với chính bản thân anh, thì mục tiêu hàng đầu trong những năm tháng đỉnh cao còn lại của sự nghiệp chính là việc chinh phục đấu trường châu Âu – ít nhất là một lần nữa. Thế nhưng, phong độ hiện tại của Barcelona đang cho thấy rằng, đến cả Napoli, một đội bóng bị đánh giá rất thấp, cũng có cơ hội rất lớn để đá đoàn quân của Ernesto Valverde ra khỏi cuộc chơi tại vòng 16 đội.
 

Thay vì rút ra một bài học xương máu từ sau thảm họa trên sân Anfield trong trận bán kết diễn ra vào mùa xuân năm ngoái, Barcelona vẫn trông cực kì mong manh trong các trận đấu sân khách, liên tục để cho đối phương ghi bàn dẫn trước ở cuộc đua La Liga, và bạn hoàn toàn có thể thông cảm cho Messi nếu tâm trạng của anh ở hiện tại đang là: “Mẹ kiếp, lại nữa rồi …” Một suy nghĩ cũng khá hợp lý khác là, sau khi không thể tham gia vào giai đoạn chuẩn bị tiền mùa giải vì chấn thương và phải đương đầu với các vấn đề về thể lực trong những tuần đầu tiên của mùa giải 2019/2020, Messi chỉ đơn giản là chưa thể phục hồi 100% về mặt thể chất, khiến cho anh mất đi một hoặc hai milimet trong sự chính xác của mình, cũng như thời gian để đưa ra phản ứng trong các tình huống trên sân, những yếu tố đã khiến anh trở nên dễ “xử lý” hơn đối với các cầu thủ phòng ngự của đối phương.
 

Thời gian rồi cũng sẽ đưa ra cho chúng ta câu trả lời, nhưng khi Messi đang ở mức phong độ hiện tại, thì những yếu điểm khác của Barcelona – có rất nhiều, và chúng thường được che lấp đi bởi sự tỏa sáng từ người đội trưởng thiên tài của đội bóng – lại như thể đang hét to lên với các đối thủ của họ rằng: “Hiện tại, chúng tôi rất dễ bị tổn thương, và đang không sở hữu trong tay Superman của mình!”
 

Barca sẽ chỉ còn hơn 50 ngày nữa để chuẩn cho cuộc đối đấu với Napoli tại Naples, và tiếp theo sau là 6 trận đấu sân khách tại La Liga sẽ diễn ra kể từ sau cuộc tái đấu với Real Madrid, đội bóng mà Blaugrana đã rất may mắn khi không phải nhận thất bại trước họ trong trận El Clasico ở nửa đầu của mùa giải. Việc giúp cho Messi mau chóng được “reset”, hồi phục 100% phong độ và lấy lại sự ưu việt của anh sẽ là một nhiệm vụ càng lúc càng quan trọng hơn qua các tuần sắp đến.
 

Lược dịch từ bài viết “Whats wrong with Lionel Messi, His struggles expose how flawed Barcelona have become” của tác giả Graham Hunter, đăng tải trên ESPN. 

NAM KHÁNH