3. Sự nghiệp huấn luyện

3.1. Đội trẻ Juventus

Năm 1994, Gasperini trở lại hệ thống trẻ của Juventus, lần này với tư cách là một huấn luyện viên. Ban đầu, ông là huấn luyện viên của Giovanissimi (U-14) trong hai năm, sau đó là hai năm khác với Allievi (U-17). Năm 1998, ông trở thành huấn luyện viên của đội Primavera (U-20).

3.2. Crotone

Năm 2003, Gasperini rời Juventus để trở thành huấn luyện viên trưởng của câu lạc bộ Serie C1 Crotone, nơi ông đã dễ dàng dẫn dắt đội của mình thăng hạng lên Serie B thông qua vòng play-off. Ông ở lại Crotone thêm hai mùa giải nữa ở Serie B; ông đã bị sa thải trong mùa giải 2004-2005 nhưng được bổ nhiệm lại ngay sau đó.

3.3. Genoa

Từ năm 2006, ông là huấn luyện viên trưởng của câu lạc bộ đầy tham vọng Genoa, và đã dẫn dắt đội của mình thăng hạng lên Serie A ngay trong mùa giải đầu tiên với rossoblu. Trong mùa giải 2008-09, Gasperini đã dẫn dắt Genoa lên vị trí thứ năm của Serie A, vị trí cao nhất của đội trong 19 năm, qua đó đảm bảo một suất tham dự UEFA Europa League, đưa những cầu thủ như Diego Milito và Thiago Motta trở lại đội hình 3-4-3 và một phong cách bóng đá đặc biệt ngoạn mục được ca ngợi trên khắp nước Ý, đến nỗi José Mourinho, huấn luyện viên của nhà vô địch Serie A Inter Milan, đã tuyên bố Gasperini là huấn luyện viên khiến ông gặp khó khăn nhất. Tuy nhiên, khởi đầu kém cỏi trong mùa giải 2010-11, với 11 điểm sau 10 trận bất chấp những bản hợp đồng nổi tiếng như Luca Toni, Rafinha, Miguel Veloso và Kakha Kaladze, đã khiến Gasperini bị sa thải khỏi vị trí huấn luyện viên của mình vào ngày 8/11.

Gasperini làm HLV tại Genoa năm 2008

3.4. Inter Milan

Vào ngày 24/6/2011, Massimo Moratti xác nhận Gasperini sẽ thay thế Leonardo làm huấn luyện viên của Inter Milan. Tuy nhiên, vào ngày 21/9/2011, Gasperini đã bị sa thải sau chuỗi năm trận không thắng, bao gồm bốn trận thua.

Gasperini bắt đầu nhiệm kỳ của mình tại Inter với trận thua 2-1 trước đối thủ cùng thành phố Milan tại Siêu cúp Ý năm 2011. Trong trận đấu đầu tiên của giải Serie A, Inter sau đó đã bất ngờ bị Palermo do huấn luyện viên tạm quyền dẫn dắt đánh bại 4-3 tại Sicily, sau đó là trận hòa không bàn thắng trên sân nhà với Roma.

Thất bại 1-0 trên sân nhà trước Trabzonspor ở Champions League khiến mọi chuyện trở nên tồi tệ hơn, và Moratti đã sa thải Gasperini sau thất bại bất ngờ 3-1 trước đội mới lên hạng Serie A Novara.

3.5. Palermo

Vào ngày 16/9/2012, Gasperini được công bố là huấn luyện viên mới của Palermo, một đội bóng cũ của anh khi còn là cầu thủ, thay thế Giuseppe Sannino.

Vào ngày 4/2/2013, ông đã bị sa thải khỏi vị trí của mình sau trận thua 2-1 trên sân nhà trước Atalanta.

Vào ngày 24/2/2013, Gasperini được thuê lại làm huấn luyện viên trưởng Palermo, thay thế Alberto Malesani sau ba trận phụ trách. Vào ngày 11/3/2013, Gasperini một lần nữa bị cách chức, lần này là bởi Giuseppe Sannino.

3.6. Trở lại Genoa

Vào ngày 29/9/2013, Genoa thông báo đã thuê lại Gasperini sau gần ba năm kể từ khi nhiệm kỳ trước của ông kết thúc.

3.7. Atalanta

Vào ngày 14/6/2016, Gasperini được bổ nhiệm làm huấn luyện viên của Atalanta. Trong nhiệm kỳ của mình tại đội, Gasperini đã biến Atalanta từ một câu lạc bộ với mục tiêu tránh xuống hạng Serie B thành một đội chiến đấu để thống trị Serie A và liên tục tham gia các giải đấu châu Âu. Mùa giải đầu tiên của ông phụ trách đã có một khởi đầu khó khăn, Gasperini đứng trên bờ vực bị sa thải sau năm vòng đấu khiến Atalanta đứng ở vị trí áp chót sau trận thua 0-1 trên sân nhà trước Palermo. Tuy nhiên, kể từ đó, kết quả của đội đã được cải thiện ổn định, giúp họ đánh bại Inter, Roma và Napoli, với chuỗi sáu chiến thắng liên tiếp tại Serie A giúp họ vươn lên vị trí thứ sáu trong kỳ nghỉ đông. Atalanta tiếp tục là gói bất ngờ của mùa giải và đứng thứ tư tại Serie A, do đó đủ điều kiện tham dự UEFA Europa League.

Mùa giải tiếp theo, trở lại châu Âu sau 26 năm vắng bóng, Atalanta đã giành chiến thắng ở vòng bảng Europa League, bao gồm Lyon, Everton và Apollon Limassol, vẫn bất bại để tiến vào vòng 16 đội, nơi họ bị loại bởi Borussia Dortmund sau trận hòa 1-1 trên sân nhà và thua 2-3 trên sân khách tại Đức. Ở Serie A, họ đã giành được vị trí thứ bảy, qua đó giành thêm một suất tham dự UEFA Europa League, lần này là ở vòng loại thứ hai, trong khi ở Coppa Italia, họ tiến vào bán kết, nơi họ bị loại bởi Juventus.

Vào ngày 26/5/2019, Atalanta đã kết thúc ở vị trí thứ ba tại Serie A trong mùa giải 2018-19 và đủ điều kiện tham dự UEFA Champions League lần đầu tiên trong lịch sử của họ. Atalanta cũng đã lọt vào trận chung kết Coppa Italia 2018-19; tuy nhiên họ đã thua 2-0 trước Lazio.

Vào ngày 9/9/2019, Gasperini được phong làm công dân danh dự của Bergamo. Atalanta đủ điều kiện vào vòng 16 đội của Champions League lần đầu tiên sau khi đứng thứ hai trong bảng đấu cũng có Manchester City, Shakhtar Donetsk và Dinamo Zagreb. Trận đấu đầu tiên của Gasperini ở vòng loại trực tiếp Champions League đã kết thúc với chiến thắng 4-1 trên sân nhà trước Valencia. Atalanta tiến vào tứ kết sau chiến thắng 4-3 trên sân khách trước Valencia ở lượt về vào ngày 10/3/2020, mang về cho họ chiến thắng chung cuộc 8-4. Tuy nhiên, họ đã bị Paris Saint-Germain loại ở tứ kết sau thất bại 1-2.

Bất chấp tác động của đại dịch COVID-19 ở Ý, tấn công Bergamo một cách nghiêm trọng, Atalanta một lần nữa kết thúc ở vị trí thứ ba tại Serie A vào năm 2020, đủ điều kiện tham dự Champions League mùa giải thứ hai liên tiếp. Bộ ba tấn công của đội gồm Josip Iličić, Luis Muriel và Duván Zapata đều ghi được hơn 15 bàn thắng ở giải đấu mùa giải đó, giúp Atalanta trở thành câu lạc bộ Ý đầu tiên có ba cầu thủ ghi được ít nhất 15 bàn thắng ở giải đấu kể từ Juventus vào năm 1951-52. Atalanta kết thúc mùa giải bằng cách ghi được 98 bàn thắng phá kỷ lục ở Serie A, nhiều bàn thắng nhất của bất kỳ câu lạc bộ Ý nào trong một mùa giải giải đấu duy nhất trong hơn 60 năm.

Bất chấp sự ra đi của tiền vệ ngôi sao và đội trưởng Papu Gómez của câu lạc bộ đến câu lạc bộ Sevilla của Tây Ban Nha vào giữa mùa giải 2020-21, Gasperini đã dẫn dắt Atalanta giành vị trí thứ ba tại Serie A trong mùa giải thứ ba liên tiếp vào năm 2020-21, một lần nữa đủ điều kiện tham dự Champions League. Vào ngày 19/5/2021, Atalanta để thua 2-1 trước Juventus trong trận chung kết Coppa Italia 2021, được tổ chức tại Sân vận động Mapei - Città del Tricolore, Reggio Emilia. Atalanta đã phải chịu trận loại ở vòng 16 đội tại UEFA Champions League 2020-21, để thua Real Madrid với tỷ số chung cuộc 4-1.

Mùa giải tiếp theo, Atalanta bị loại ở vòng bảng UEFA Champions League, đứng thứ ba sau Manchester United và Villaeral, và bị giáng xuống Europa League; họ đã bị loại ở giải đấu sau ở vòng tứ kết, sau thất bại chung cuộc 3-1 trước RB Leipzig. Câu lạc bộ kết thúc mùa giải Serie A ở vị trí thứ tám, không đủ điều kiện tham dự các giải đấu cấp câu lạc bộ châu Âu lần đầu tiên kể từ khi Gasperini được bổ nhiệm làm huấn luyện viên của đội. Atalanta đã đủ điều kiện tham dự Europa League sau khi kết thúc ở vị trí thứ năm tại Serie A trong mùa giải 2022-23.

Vào ngày 18/4/2024, Atalanta của Gasperini đã tiến vào bán kết UEFA Europa League 2023-24 sau chiến thắng chung cuộc 3-1 trước Liverpool, mặc dù để thua 1-0 trên sân nhà ở lượt về. Về kết quả, ông bình luận: "Nếu bạn không thắng mà không gặp nguy hiểm, thì chiến thắng của bạn chẳng có vinh quang gì cả." Vào ngày 24/4, Gasperini đã dẫn dắt Atalanta lật ngược thế trận sau khi để thua 1-0 ở lượt đi bán kết Coppa Italia, cuối cùng đánh bại Fiorentina với tỷ số 4-2 sau hai lượt để tiến vào trận chung kết gặp Juventus.

Vào ngày 9/5, Atalanta đã đánh bại Marseille với tỷ số 3-0 trên sân nhà ở lượt về bán kết Europa League, qua đó giúp họ tiến vào trận chung kết với tỷ số 4-1 sau hai lượt; đây là lần đầu tiên Atalanta lọt vào một trận chung kết châu Âu.

Vào ngày 15/5, Atalanta đã phải chịu thất bại 1-0 trước Juventus trong trận chung kết Coppa Italia. Vào ngày 18/5, Atalanta đã giành được một suất tham dự Champions League cho mùa giải tiếp theo sau khi đánh bại Lecce 2-0, và cuối cùng kết thúc mùa giải Serie A ở vị trí thứ tư với 69 điểm, sau các nhà vô địch Inter, Milan và Juventus. Vào ngày 22/5, anh đã đạt được danh hiệu đầu tiên trong sự nghiệp của mình, khi anh dẫn dắt Atalanta đến chiếc cúp châu Âu đầu tiên của họ, sau chiến thắng 3-0 trước nhà vô địch Đức Bayer Leverkusen trong trận chung kết Europa League.

HLV Gian Piero Gasperini (cầm cúp) cùng Attalanta giành chức vô địch UEFA Europa League 2023/24

4. Chiến thuật, phong cách dẫn dắt

Về mặt chiến thuật, Gasperini được biết đến với việc sử dụng đội hình 3-4-3 linh hoạt và một hệ thống dựa trên sở hữu bóng siêu tấn công có rủi ro cao ngoạn mục, dựa trên tính linh hoạt của các tiền vệ và hàng công của ông. Phong cách chơi của đội ông tập trung nhiều hơn vào việc ghi bàn, di chuyển không bóng và những đường chuyền ngắn, nhanh trên mặt đất, và ít tập trung vào những đường bóng dài và khía cạnh phòng ngự của trò chơi. Vì vậy, đôi khi hệ thống 3-4-3 mang thương hiệu của ông giống với đội hình 3-4-1-2, 3-2-4-1, 3-5-2 hoặc 3-4-2-1, với các hậu vệ cánh tấn công chồng biên tràn đầy năng lượng thay cho các tiền vệ biên, tạo chiều rộng dọc theo hai bên cánh và đẩy cao sân khi tấn công.

Ông cũng được biết đến với việc sử dụng đội hình 4-3-3 hoặc 4-2-3-1 trong một số trường hợp. Các đội của ông được biết đến với việc chơi với một hàng phòng ngự dâng cao và rất chặt chẽ trong phòng ngự, với khoảng cách gần giữa hàng tấn công và hàng phòng ngự. Trong những năm 1990, triết lý chiến thuật và phong cách chơi của các đội bóng của Gasperini được lấy cảm hứng từ bóng đá Hà Lan, cụ thể là đội Ajax của Louis van Gaal, thay vì hệ thống 4-4-2 của Arrigo Sacchi, hệ thống đầu tiên khiến ông chuyển từ hàng thủ bốn người sang ba người. Khi phòng ngự không bóng, các đội của ông cũng được biết đến với việc sử dụng pressing mạnh, nhưng cũng áp dụng các yếu tố theo kèm người linh hoạt trên toàn bộ sân và thường chuyển sang đội hình 5-4-1 để phòng ngự. Chiến lược này được mô tả trên các phương tiện truyền thông là "pressing người kèm người".

Gasperini thích sử dụng những cầu thủ hai chiều chăm chỉ và có thể lực cao ở hàng tiền vệ hơn là một tiền vệ kiến thiết lùi sâu, nhưng cũng thích những cầu thủ nhanh nhẹn, khó bắt, thậm chí nhỏ hơn nhưng sáng tạo ở phía trước, để triển khai hệ thống của mình một cách hiệu quả; đôi khi ông cũng được biết đến với việc sử dụng một trung phong to lớn và thể lực hơn ở phía trước, người giỏi không chiến. Mặc dù được ca ngợi vì phong cách chơi tấn công, giúp ông đạt được kết quả thành công với các đội nhỏ hơn, ông cũng bị chỉ trích vì cách tiếp cận mất cân bằng và vì xu hướng để thủng lưới cũng như ghi bàn của đội mình. Do đó, một số chuyên gia đã đặt câu hỏi liệu hệ thống của ông có hiệu quả như nhau với các đội lớn hơn hay không.

5. Thống kê sự nghiệp huấn luyện viên

- Tính tới trận đấu ngày 23/12/2024

6. Danh hiệu huấn luyện viên

Atalanta

• UEFA Europa League: 2023-24

Cá nhân

• Serie A Coach of the Year: 2019, 2020
• Gazzetta Sports Awards Coach of the Year: 2017
• Panchina d'Oro: 2019, 2020
• Serie A Coach of the Month: November 2021, May 2024