Chung kết EURO 2016, Bồ Đào Nha bị đánh giá dưới cơ hoàn toàn trước chủ nhà Pháp. Niềm hy vọng gần như duy nhất của đoàn quân đến từ bán đảo Iberia là Cristiano Ronaldo thì đẫm lệ rời sân theo phương song song mặt đất ngay những phút đầu trận.

Nhưng Bồ Đào Nha không vỡ vụn trước đoàn quân áo lam. Sự lì lợm mà HLV Fernando Santos đã nhào nặn giúp họ đứng vững suốt 90 phút thi đấu chính thức. Đến phút thứ 109, Bồ Đào Nha tung đòn kết liễu, bằng một cú sút bóng uy lực và hiểm hóc từ ngoài vòng cấm.

Và không ai ngờ được, người đem chiếc cúp vô địch đầu tiên trong lịch sử về cho Bồ Đào Nha lại là tiền đạo mang cái tên Ederzito Antonio Macedo Lopes (gọi tắt là Eder), một cầu thủ sinh năm 1987 tại Guinea Xích Đạo, đất nước giáp biên giới Senegal và Guinea tại châu Phi. Anh bắt đầu chuyển tới Bồ Đào Nha sinh sống từ nhỏ và được đào tạo bóng đá từ năm 11 tuổi. Gốc gác này cũng giúp Eder trở thành cầu thủ đầu tiên có nguồn gốc ngoài châu Âu ghi bàn trong một trận Chung kết EURO. Chân sút này đã có một khoảnh khắc tổng hòa sức mạnh, tài năng và may mắn.

Bóng đá là thế, đôi lúc người hùng, người làm nên lịch sử chẳng phải là những ngôi sao mà lại là những kẻ đóng thế bất đắc dĩ.  Đối với nhiều người hâm mộ, hẳn cái tên này còn rất xa lạ. Bởi lẽ đơn giản, Eder chỉ thuộc dạng cầu thủ làng nhàng. Cầu thủ sinh năm 1987 bắt đầu sự nghiệp chuyên nghiệp hồi năm 2006 ở đội bóng thuộc giải hạng 4 Oliveira do Hospital và chỉ gia nhập giải đấu cao nhất ở Bồ Đào Nha 2 năm sau đó dưới màu áo Académica.

Eder chơi bóng 4 năm tại đây nhưng không quá nổi bật khi chỉ ghi được 12 bàn sau 83 lần ra sân. Tuy nhiên, anh vẫn nhận được sự quan tâm của các đội bóng Anh, điển hình là West Ham. Tháng 5/2012, Eder từng đột ngột biến mất trước cuộc đàm phán chuyển nhượng với đội bóng thủ đô London khi Académica đã đồng ý các điều khoản và CLB buộc phải báo cảnh sát. Nhưng cuối cùng, thương vụ vẫn không thành công.

Anh quyết định ở lại Bồ Đào Nha và chuyển sang chơi cho Braga. Tại đây, Eder có cơ hội chơi ở đấu trường Champions League và cùng Braga chạm trán Man United ở mùa giải 2014/15. Trong trận lượt đi tại Old Trafford, chính Eder là người xỏ mũi Michael Carrick trước khi kiến tạo cho đồng đội nâng tỉ số lên 2-0 nhưng cuối cùng Braga bị thua ngược 2-3.

Mùa trước, anh gia nhập Swansea City từ Braga với giá 5 triệu bảng nhưng không để lại bất cứ dấu ấn nào tại đây. Eder chỉ có 267 thi đấu tại Premier League trước khi bị đem cho mượn tại Lille. Tại đây, Eder hòa nhập tốt hơn khi có 6 bàn thắng sau 13 lần ra sân tại Ligue 1. Nhờ vậy, anh được HLV Fernando Santos triệu tập vào dánh sách ĐT Bồ Đào Nha tham dự EURO 2016 dù không ghi được bàn nào tại vòng loại.

Pha làm bàn lịch sử tại Stade de France rạng sáng nay là bàn thắng đầu tiên của Eder trong một trận đấu chính thức cho ĐTQG Bồ Đào Nha. Trước đó, anh ghi được 3 bàn sau 28 lần ra sân và cả 3 bàn đều được thực hiện ở các trận giao hữu (vào lưới Estonia, Na Uy và Italia).

World Cup 1966, Eusebio đưa Bồ Đào Nha lên bản đồ bóng đá thế giới bằng màn trình diễn vô cùng chói sáng. Đó là một cầu thủ gốc Phi (sinh ra tại Mozambique). Đúng nửa thế kỷ sau, EURO 2016, Eder, một cầu thủ gốc Guine Xích Đạo đưa Bồ Đào Nha đến chức vô địch đầu tiên trong lịch sử. Tất nhiên Eder không thể so sánh với Eusebio về tài năng, nhưng lịch sử sẽ mãi là lịch sử.

Xem lại bàn thắng lịch sử của Eder